Konstytucja, władza ustawodawcza, rząd i prezydent

Konstytucja

Najważniejszy w państwie akt prawny, z którym muszą być zgodne wszystkie pozostałe akty prawne; ustawa zasadnicza.

Treść konstytucji zawiera:

Ustrój państwa, główne instytucje władzy i ich uprawnienia, prawa i obowiązki obywateli

Części składowe Konstytucji

preambuła uroczysty wstęp, rozdziały (13), artykuły (243)

Obowiązująca konstytucja RP

Uchwalona 2 kwietnia 1997 roku przez Sejm i Senat, zatwierdzona w ogólno-narodowym referendum 25 maja 1997

Naczelne zasady Konstytucji RP określające ustrój polityczny państwa (1)

Suwerenność narodu - władza należy do narodu który sprawuje ją bezpośrednio lub pośrednio

Naczelne zasady Konstytucji RP określające ustrój polityczny państwa (2)

Republikańska forma rządów - obywatele wybierają władze na określony czas (kadencja)

Naczelne zasady Konstytucji RP określających ustrój polityczny państwa (3)

Trójpodział i równowaga władzy - władza ustawodawcza, sądownicza, wykonawcza

Naczelne zasady Konstytucji RP określające ustrój polityczny państwa (4)

Dekantrealizacja władzy - władza centralna część swoich uprawnień przekazała władzy sądowniczej

Naczelne zasady Konstytucji RP określających ustrój polityczny państwa (5)

Państwo prawa - wszyscy podlegają praw

Naczelne zasady Konstytucji RP określające ustrój polityczny państwa (6)

Pluralizm polityczny - w państwie może funkcjonować wiele partii, organizacji itp

Naczelne zasady Konstytucji RP określające ustrój polityczny państwa (7)

Wolność Praw Człowieka i Obywatela

Prawa obywatela

Prawa osobiste

Prawa obywatela

Prawa polityczne

Prawa obywatela

Prawa ekonomiczne

Prawa obywatela

Prawa socjalne

Prawa obywatela

Prawa kulturowe

Obowiązki obywatela

Być wiernym Polsce, troszczyć się o wspólne dobro, przestrzegać prawa, płacić podatki, bronić ojczyzny, dbać o środowisko naturalne, uczęszczać do szkoły do 18 roku życia

Skład polskiego parlamentu

Sejm - izba niższa

Zgromadzenie Narodowe

Wspólne obrady Sejmu i Senatu

Koalicja

Porozumienie między partiami politycznymi w celu zdobycia większości głosów i samodzielnego sprawowania rządów

Próg wyborczy

Zasada, według której mogą zasiadać przedstawiciele partii, która otrzymała minimum 5% głosów (koalicja 8%)

Opozycja

Partie przeciwne koalicji

Immunitet

Przywilej chroniący parlamentarzystę przed aresztowaniem

Ustawa

Prawo uchwalone przez parlament

Marszałek

Stoi na czele Sejmu i Senatu, kieruje ich pracami

Organy władzy wykonawczej

Rada ministrów - rząd

Funkcje rządu

Zgłasza projekty ustaw; Wprowadza ustawy w życie; Tworzy projekt ustawy budżetowej; Dba o bezpieczeństwo państwa; Prowadzi politykę społeczną i kulturową.

Prezydent RP

Powoluwany w wyborach ogólnopaństwowych; 5 lat kadencji (max. 2 razy); kandydat - 35 lat

Główne uprawnienia prezydenta

najwyższy zwierzchnik sił zbrojnych i wprowadza stan wojenny; powołuje i odwołuje premiera oraz członków rządu; zarządza wybory do Sejmu pi Senatu, zgłasza weto; reprezentuje Polskę; prawo łaski, nadaje obywatelstwo, przyznaje ordery i odznaczenia

Skład polskiego parlamentu

Senat - izba wyższa

Kontrasygnata

Zasada, w której aktów prawnych wydawanych przez kancelarię prezydenta zaczyna obowiązywać, gdy zostanie zaakceptowana i podpisana przez prezesa Rady Ministrów

Rada gabinetowa

Spotykają się wtedy prezydent i Rada ministrów, obrady te mają charakter konsultacji i są elementem zasady współpracy rządu z głową państwa