I. Prawo finansów publicznych

finanse publiczne a finanse prywatne

finanse publiczne - proces gromadzenia i rozporządzania środkami pieniężnymi w celu zaspokojenia potrzeb publicznych przez podmioty prawa publicznego, fin. prywatne - proces gromadzenia i rozp. środkami pieniężnymi w celu zaspokojenia potrzeb prywatnych

pojęcia i klasyfikacja środków publicznych

środki publiczne to środki pieniężne które zostały otrzymane przez podmioty sektora finansów publicznych, klasyfikacja: dochody publiczne, środki pochodzące ze źródeł zagranicznych oraz nie podlegające zwrotowi, przychody publiczne

dochody a przychody publiczne

dochody publ. to wpływy krajowych środków pieniężnych na rzecz budżetu, bezzwrotne, np podatki opłaty, przychody publiczne wiążą się z określonym operacjami finansowymi, mają charakter czasowy i są zwrotne, np pożyczki, emisja papierów wartościowych

przeznaczenie środków publicznych

wydatki publiczne to odpływy wartości pieniężnych rozdysponowanych w danym okresie na dany podmiot, bezzwrotne, np świadczenia socjalne, rozchody publiczne - transfery środków pieniężnych, zwrotne, np wykup papierów wart, spłaty pożyczek, zarz. dł. publ.

pojęcie sektora publicznego i sektora finansów publicznych

sektor publiczny = sektor fin publ + przeds państw, banki instytuty badawcze, spółki prawa handlowego, sektor fin publ: wykonuje zadania publ, finansowany że środków publ, wyk zad w sposób niekomercyjny, nie jest osobą fizyczną

klasyfikacja jednostek sektora finansów publicznych

zamknięty katalog: jednostka budżetowa, sam zakl budż, agencja wyk, igb, państw fund cel, związki metrop, NFZ, ZUS, PAN, uczelnia

jednostka budżetowa

działa na podstawie ustawy o fin publ, nie posiada osobowości prawnej, metoda budż brutto, działa nieodpłatnie, przykłady: US, TK, sądy, komenda wojewodzka policji

samorządowy zakład budżetowy

działa na podstawie ustawy o fin publ, nie ma osobowości prawnej, budżetuje netto, działa odpłatnie, np MOPS, usługi komunalne

agencja wykonawcza i IGB

agencja działa na podstawie odrębnej ustawy, IGB-UFP, mają osobowość prawą, IGB po wpisie do KRS, budżetują netto, realizują zadania państwa, IGB nie ma obowiązku wpłaty nadwyżki, działają odpłatnie, maja roczny plan finansowy

państwowy fundusz celowy

działa na podstawie odrębnej ustawy, nie ma osobowości prawnej, gospodarka pozabudżetowa, działa nieodpłatnie, Fundusz ubezpieczeń społecznych

ZUS i NFZ

NFZ ust o św opieki zdrowotnej fin ze środków publ, ZUS ust o systemie ubezpieczeń społ, mają osobowość prawną, działają na podstawie ustawy i statutu, organy NFZ rada prezes Funduszu, rady od woj fund i dyr od woj fund, ZUS prezes zarząd rada nadzorcza

ustawa budżetowa oraz funkcje budżetu państwa

jest podstawą gospodarki, uchwalana na okres roku, przez sejm, zasady działania określa ufp, składa się z budżetu państwa, załączników i postanowień. funkcje: rozdzielcza, stymulacyjna, ewidencyjno-kontrolna

klasyfikacja zasad budżetowych

7: zupełności, jedności, uprzedniości, roczności, równowagi, szczegółowości, jawności

zasada zupełności i jedności

zupełności obejmuje się wszystk doch i wyd w jedn planie fin, realizuje ją jedynie jedn budż, bo budż brutto, jedności może być tylko 1 budżet w którym są wszyst wydatki i dochody, nie łączy się ich imiennie, są przezn na wszystkie cele a nie jeden konkr

zasada uprzedniości i roczności

uprzedniości budżet uchwala się przed rozpoczęciem roku budżetowego roczności budżet uchwała się na okres roku

zasada równowagi budżetowej w świetle norm konstytucyjnych

oznacza że dochody muszą równać się wydatków, nie powinien powstawać deficyt budżetowy

pojęcie i etapy procedury budżetowej

szereg czynności które odnoszą się do stanowienia, wykonania i kontroli wykonania budżetu etapy: opracowanie projektu (przedst zał proj nota budż przedstawienie RM rokowania budż) uchwalenie(sejm senat prezydent) wykonanie i kontrola wykonania

proces i wykonywanie budżetu państwa

To czynności polegające na gr doch i dok wyd, op związane z zaciąganiem i spłatą długu publ, dok zmian w planie wydatków, op związane z zamknięciem rachunków bankowych

wykonawcy budżetu państwa oraz ich kompetencje

pod które gr dochody i przychody i dok wydatków i rozchodów, dzielą się na pośr RM, Prezes RM min finans dysp I st oraz bezp dysp II i III st oraz podmioty prow obsługę budż państw NBP BGK, kompetencje realizują swoje wydatki, resztę przekazują dalej

dokonywanie zmian w budżecie w trakcie jego wykonywania

zmiany ustawy budżetowej (zmianie ulegają kwoty dochodów i wydatków zaplanowanych w budżecie, proces długotrwały) zmiany w budżecie (zmianie ulegają tylko kwoty w określonych podziałach, jest procesem szybkim)