HISTORIA

wspolne cechy wych greckiego

1. kultura nawiazywala do kultury bliskiego wsch 2. brak 1 syst wychowawczego 3 ideal greckiego greka ACHILLES(rozw fiz wys piekny odwazny walecz) 4 wzorcow dostaczali boh i i o5 ARETE KALOKAGATII 6 w pqrze z pieknem ciala powinno isc piekno ducha

ARETE

-CNOTA DZIELNOSC -idel mezczyzny laczacy wytwornosc obyczajow z mestwem na polu walki - wspolny ideal wych greckiego przyslugujacy pierwsze tylko arystokracji

KALOKAGATII

Ideal czlowieka odznaczjacego sie najwyzsza doskonaloscia fiz i duchowa

PODZIAL NA 3 okresy histori antycznej filozofi wg WLADYSLAWA TATARKIEWICZA

1. obejm poczatki filo grecko-rzymskiej, jonskich filozofow przyrody, demokryta, atomistow, potagorejczykow 2 czasy sofiatow; sokratesa platona arystotelesa 3. w ktorym pkt wyjscia byla filoz pitagorejczykow a pkt kincowym- filozof sceptykow

podst instytucje wychowawcze w grcji starozytnej

RODZINA SZKOLA

Rodzina

-wychowaniem zajmowali sie rodzice -ojciec dbal o tozwoj fiz chlopcow jak sie bronia poslugiwac - matka przygotowy corki do roli gospodyni zony

podstawowa metosa wychowawania w szkole rodzinie

nasladowanie przez dzieci czynoosci doroslych

SZKOLY GRECKIE

1naukq od 7r.z. (sparta: dzieci wlasnosc panstwa sql panstwowo: ateny sql prywatna publ) 2w szkolach tych uczono pisac liczyc czytac 3wpajano przekonanie o ponadczasowych walorach(sparta: odwaga walecznosc: ateny: umilowanie prawdy piekna db)

WYCH NATURALNE

polegslo na obs i nasladowaniu przez dxieci zach doroslych. Nie bylo przedmiotem reflekcji, nie mialo teori(piersze refleksje na ten temat zawdzeczamy sofistom)

PLATON (427-347)

-uxzen sokratesa -zyl na przelomie epok heeleniatycznej i klasycznej - wywodzil soe z arystokracji atenskiwj -wywarl wplyw na rozlwoj filozofi

DIALEKTYKA

-przez 40lat uczyl w swowjj sql AKADEMI. w atenach -jego poglady na wychowanie byly pochodna jego idealistycznej dilozofi -nawiazujac do teori duszy ludzieki(rozum uczucie pozadaniw) rozwinal teorie 4 cnot

TEORIA 4 CNOT PODS

1 mestwo 2 roztropnosc 3 umiarkowanie 4 sprawiedliwowsc -rzadzace czesciami duszy

1. platon nakreslil program wychowania RZADCOW I WOJOWNIKOW(nikomu innmu nie pktrxebne) 2 wych=CHAR PAMSTWOWY, poglady rodzinne na syst wych sparty, zwoqzane z koncepcji idealnego ustroju pans 4. wych dziecka przed narodzinami przez opiekę nad matką

1. platon nakreslil program wychowania RZADCOW I WOJOWNIKOW(nikomu innmu nie pktrxebne) 2 wych=CHAR PAMSTWOWY, poglady oparte na syst wych sparty, zwoqzane z koncepcja idealnego ustroju pans 4. wych dziecka przed narodzinami przez opieka nad matka

TEORIA WYCH PRZEDSZKOLNEGO

1. OD 3 rz dzieci powinny muec warunki by rozwijac zdolnosci 2. platon podkreslal wychowawcza funkcje zabaw gier poezji muzy 3 uznawal rownosc plci 4. Dziew i chlopcy wych razem do 6rz

NAUXZANIE I WF

1. nauka szkolna od 10r.z. 2. platon zwrqcql uwage ma nauke matmy astr harmoni - by poznac nie rylko swiat realny ale i ideii 3. WF=pojety na spaob wojskowy-po ukinczeniu sql sredniej selekcja(mniej zdolni: stan strasnikow bardziej: ksztalcili soe dalej)

ARYSTOTELES (384-322)

-uczen platona i ostatni z filozofow ktory uporzadkowal wiedze ludzka -odchodzili od idealistyxznej filozofi platona stajac sie realista - opusicl ak platonska i zalozyl liceum w 335r

3ASPEKRY WYCHOWANIA

1. 3rodzajw duszy(forma; emergia ciala): roslina zw myslaca

SZKOLA A WYCHOWANIE(arystoteles)

1. utrYmaniem sql zajmowalo sie panstwo(✔️ platon) 2. docenial wychowanie rodzinne(x platon) 3 nie uznawal ksztalcenia kobiet w sql 4. wg niego dziecko oddane do sql w 7r.z. po tum 7lrtni okres poswoecony WF

MAREK FABIUSZ KWINTYLIAN (35-95)

= rzymski pedagog =LSZTALCENIE MOWCY- wiwlkie dzielo poswoeca nie tylko problwmatyce ksztalcenie dibrego mowcy ale i charakterystyce wyidealizowanego wzoru obuwatela pozadanego w jego czasach (vir probus)

VIR PROBUS

czlowiek nieskazitelny a jego mowy powinny byc wyrazem jego prawego charakteru

RZYM

- gdy wplywy cywilizacji greckiej na zycie rzymskie rzym zaczal przejmowac HELLENISTYCZNY PROGRAM KSZTALCENIA MLODZIEZY i ORG SZKOLNA wysuwajac na czolo programu elementy prawne i retoeyczne - zabiegano o to by wych moralno obywatelskie zostawic rodzinie

ROZLAM PAIDEI(wych harmonijne i wszechstrone)

EDUCATIO- wychowanie w scialejszym znaczeniu -zostalo w festi rodzicow

SREDNIOWIECZE 4 okresu 1/4

1. VI-Vll W CZASIE POWATAWANIA USTROJU FEUDALNEGO

SREDNIOWIECZE 4 okresu 2/4

IX-X w W CZASIE STABILIZACJI STRUKTURY STANOWEJ

SREDNIOWIECZE 4 okresu 3/4

XI-XIIw ROZWOJ SREDNOWIECZA

SREDNIOWIECZE 4 okresu 4/4

Xl-XV U SCHULKU SREDNIOWIECZA

BUD ZREBOW CALOSCIOWEGO SYS SZKOLNICTWA 1

próby utworzenia całośc syst sql, to znaczy systemu, obejmowal sql wszystkie szczebli typy 2. znaczenie dla oswiaty i kult sredniow mialo upowrzechnienie OSWIATY ELEMENTARNEJ czemy slyzyly powst sql PARAFIALNYCH (czyt pisaniw spiew przyg do poslug kosc)

BUD ZREBOW CALOSCIOWEGO SYS SZKOLNICTWA 2

wyzszym poziomem sql paraf to: Klasztorne i Katedranlne 2. METODY- nauka j lacinskiego - program TRIVUM QUADRIVIUM(astr aryt geom muz)

SQL KLASZTORNE

-obejmmowqlo wsayatkie saczeble mauli

2 ODREBNE FORMY WYCH

1. Wych sql 2. wych stanowe-PBEJMUJACE dzieci chlopaki mieszczan rycerzy

WYCH STANOWE

CHLOPSKIE-trafialy do sql parafialnych

POWSTAJIE UNI

UNI- najstarsza pods typ uczelni wyzszej, ma prawo nadawac stopnie i laczyl f. dyd z f. nauk - piersse w XII w w eur zach

CO WNIOSLO SREDNIOWIECZE DO TEORI I PRAKT WYCHOWANIA

1. opracowanie pedagogiki przez tomasza z akwinu 2. ZALEcenia by rozwijac u dzieci samodzielnisc i krytycyzm myslenia 3. powstanie zrebow ped uniwersyteckiej i oparcie jej na metodxie dysput

NAJWAZNIEJSZE DOKONANIA PRALTYCZNE

1. Zapoczotkowanie staran o upowrxrchnienie kaztalcenia na wszystkich jego szczeblach 2 zschowanie posdzialu szkol i otwarcie sql stanowych 3. powstawanie i rozowoj uni

RENESANS

=oznacza powror do starozytnosci, sztuki filozofi anry, odrodzenie czlowieka i kultury

CECHY RENESANSU

1. wzrost znaczenia jednostki 2 ekspozycja wiedzy 3. powrot do starozytnosci 4 upowrzechnienie wynalazu druku 5 powstanie instytucji swoeckiego mecenatu artystycznego

SWOATOPOGLAD RENESANSU

HUMANIZM- staiwal czlowieka na 1 msc

INDYWIDUALIZM I NATURALIZM RENESANSOWY

1. brak jednolitego wzorcu czlowiekka 2. postawa AFIRMACJI ZYCIA DOCZ uksztaltowala nowy stosunek ludzi do tego co woeczne 3. w promowaniu nowych pogladow na wych znacxenie pisma pedag i przekazy literackie

TOMASZ MORUS

1. najwyzsze stanowisko panst w. za poglady piniosl smierc 3. w 1516 UTOPIA -zawarl tam piglady na wychowanie =przedstawil tam mofel ustroju spol opartego na toleranxji relig i sprawiedliwosci

UTOPIA-lit utopijna

1. wych zajmowali sie rodzice i szkola, insty spol 2. system elementarnej oswoaty jednakowy dla obu plci 3. CEL WYCH- ukszlatowanie moralnosci i zamilowania do pracy

ERWZM Z ROTERDAMU

-w ksztalceniu przeciwnik wojen-postulowal oparcie zycia i zadas morslnych na pismie swoetym i lit klas 2MARZENIE= stworzyc w EUR jedna kulture, oparta tylko na dorobku starozytnych(z trgo wyszlu jego opinie i redy dot wych)

ZASADY DB WYCHOWANIA(erazm)

-omawial kwetie zes wyglady jak sie zachowac przy stolw

O SPOSOBIE STUDIOW (erazm)

1zaryaowuje sposob i program ksztalcenia w jezykach staro, na tekstach lit staro, tak by uczyc nie tykio slow ale i tez db rozumiowania i plynnej wymowy

Jan Ludwik Vives (1492-1540)

1. hum mysl o wych wiazal ze szkola 2. wprowadzil watek psych w rozwazaniach o edukacji i orscy sql 3PIERWSZY NOWOZYTNY PSYCHOLOG

WYCHOWANIE (Jan VIVES) 1

1. ujmowal zgidnie z humanizmem 2. zwracal uwage na problemu psych zwiazane z wych, metody nauczania i praktyczna wartosc ksztalcenia 2. zajal sie spr zakladania sql, prg pracy sql i nauczycielami

WYCHOWANIE (Jan VIVES) 2

1uwazal ze metody nauczania powinny byc dostosowanw do natury i mozliwosci dziecka, poznawanych przez obs 2 PROGRAM KSZTALCENIA: nauki lac grek mat przyr(w oparciu o obs) medy filoz prawo

ANDRZEJ MIDRXEWSKI FRYCZ

1chcial naprawic rp, 2. cenil sql bo widzial w niej pozytek ksztalcenia mlodziezy w naukach 3. aby przyg sie do dzialanosci publ nie wystacxy dosw tylko trzeba sie ksztalcic 4. chluba panstwa-SQL= tworczynia najlepszych oraw =dostarcza swietnych mowciw

JAN AMOS KOMENSKI

1. NOWA METODA= uwazal ze mozna wykryc metode skutecznego ksztalcenia i mozna sie tych zasad naucxyc 2 w jego dzielach dostrzehamy tendenccje idea jego epiki

NATURALNY SYTEM(jan amis komenski)

-czlowiek ma roxum i sam umienwykryc co db sludszne i godne 2. wychowac nezy zgidnie z natura 3 wych powinno byc zgodne z prawami rozwoju psych i fiz=stad krytyka sql uczenia sie na pamiec przymusu rygory

TEORIA POGLADOWEGO NAUCZANIA

-postulujen by wych bydxilo ciekawosc i rozumienie swoata - wych ma ucxyc dostrzegania rzeczy

IDEAL WYKSZTALCENIA PANSOFIJSKIEGO

1ksztalcenie ma przekazywac obraz calosci ludzkiego poznania 2 ksztalcenie ma byc kluczem do zdob wiedzy 3droga do piznania orzyrody, uszczesliwienie czlowieka 4. narzedzie zdobywa wiedzy; ksiazka 5 komenski projektuje jednolity ustroj ed przez cale z

ustroj instytucji wych-7sql

1sql narodzin 2 macierzynska 3 chlopieca 4 wieku dojrzewania 5 wieku mlodzienczego 6 wieku meskiego 7 szczesliwej starosci

IGNACY LOYOLA

-zalozyl zakon jezuici cel: sluzba papiezowi

Cel szkolnictwa jezuickiego

- umicnienie pozycji kosciola -wych moralne i religijne -przeciwdzialanie reformacji

od kogo jezuici orzyjeli system ped

kolegiów uniwersyteckich i gimnazjów, głównie od szkół Braci Życia Wspólnego,

Kuedy powstalo pierwsze koorgia jezuickie

powstawać w latach 40. XVI w., a wzorem stało się powołane 1550 Collegium Romanum

Fratres vitae communis

społeczność ludzi niezwiązanych ślubami zakonnymi, założone w XIV wieku przez Gerarda Groota w środowiskach miejskich z inspiracji ruchu devotio moderna

ruch devotio moderna

- ruchu pietystycznego, postulującego kult pracy, umiarkowanie, dyscyplinę życia duchowego i miłosierdzie (Caritas)

Najważniejsze zadaniem Braci

miało być dzieło nauczania i doskonalenie kunsztu pisarskiego, dlatego prowadzili szkoły a także drukarnie

SZKOLNICTWO JEZYICKIE

=o pierało się na jednolitych zasadach organizacyjnych i programowych, które zostały skodyfikowane 1599 w Ratio atque institutio studiorum=kolegia realizowaly program jez-retor oparty na studiowaniu tekstow klasycznych lacinskich

JEZUSICI

= jako pierwsi organizowali systematyczne kształcenie nauczycieli. =Dążyli do objęcia także szkolnictwa wyższego =zakladali uni= Pierwsze kolegia powstały w Braniewie, Pułtusku i w Wilnie

Oświecenie. Wiek pedagogiczny

to czas upowszechniania wiedzy, oświecania szerokich rzesz. Wiedzę tę starano się przedstawić w sposób zrozumiały, spopularyzowany i mniej ścisły

JAN LOCKE

= pierwszy i najwaz przedstawicielem Os = Głosił optymistyczną tezę wychowawczą, że szczęście człowieka zależy przede wszystkim od niego samego, od jego wychowania, od tego czy jest on w stanie kierować się w swym postępowaniu własnym rozsądkiem

WYCHOWANIE WG LOCKE

=wg niego ksztaltuje czlowieka=podstawa sukcesu wych jest zdrowie giz eychowanka(w zdrowym cirke zdrowy duch)= eych powinno byc MORSLNE(ksztaltowanie poczucia honoru) FIZYZCXNE(pol na gartowaniu ciala) UNYSLOWE(powin kierowac sie zasada uzytecznosci)

EYCHOWANIE WG LOCKE 2

= większą wagę przywiązywał do wych niż do kszt umysłu, do cnoty niż do wiedzy(ważniejsze jest być db i uczciwym czl niż dużo wiedzieć) = zwracal uwage na osob dziecka-powin traktowac jak istote rozumna, pow wyrabiac sie w nim poczucie db i zla

EYCHOWANIE LICKE 3

=SRODKI WYCH; kształtowanie nawyków, przykład, napominanie i rozsądna perswazja. = w wych oreferowal wszystko co praktyczne uzyteczne orzynoszace zysk

OSWIATA WG LOCKE

=powinna byc stanows =dla ludu zalecal RZEMIESLINICZE SQL PARAFIALNE dla szlachty aryst postulował wyższy poziom edukacji(profukt GENTELMEN)

JEAN JACQUES ROSSUEA

-progrsm wych naturslnego

CEL WYCH NARURALNEGO

wych ogolne nie stanowe ani zawodowe

OSOAGNIECIA ROUSSEAU

podkreslenie pierwiastka ogolnoludzkiego w firmule wych naturalnego

PROGRAM WYCH NATURSLNEGO

1. z pojevia natury wynika neg rola wychowania zwlaszcza w dziecinsteie 2. wych jest najkepsze gdy jest ograni do min gdy pozwala dziecku rosnac i zapobiega zahamowaniom 3 wych nat- rozwijanie uzdolnien czlowieka4 rousseau dopusza wych di wych w spo posre

lubiv cis robic w okreslonym momencie

FANCY+ing