Historia, dział III, polska i świat po IIWŚ

Proces norymberski

listopad 1945, skazanie głównych nazistowskich przywódców na kare śmierci

ONZ

Organizacja Narodów Zjednoczonych, powstała w 26 czerwca 1945, by zapewnić pokój na świecie

Strefy okupacyjne w Berlinie

amerykańska, brytyjska, francuska, sowiecka

Harry Truman

kolejny prezydent Stanów Zjednoczonych

doktryna powstrzymania

amerykańska polityka mająca na celu stłumić i walczyć przeciwko komunizmowi

plan Marshalla

plan amerykański, 1947, zakładający udzielenie pomocy państwom europejskim, przesyłając dostawy żywności i surowców oraz pomocy finansowej

RWPG

Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, odpowiedź Stalina na plan Marshalla, współpraca państw z bloku wschodniego, 1949

NATO

Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego - miało chronić państwa terrytoria pastw przed sowiecką agresją, założony w 1949

Układ Warszawski

sojusz wojskowy między państwami europy środkowo-wschodniej, 1955

zimna wojna

otwarta wrogość ZSRR i USA oraz ich sojuszników.

blokada berlina

po tym jak alianci stworzyli na kontrolowanym przez siebie terytorium Niemiec, wolne państwo, Stalin w czerwcu 1948 zablokował dostawy czegokolwiek za pomocą wojska. Dostawy do Berlina były dostarczane drogą powietrzną, a blokada trwała 11 miesięcy.

RFN

Republika Federalna Niemiec - niezależne państwo niemieckie stworzone na ziemiach okupowanych przez aliantów w 1949 ze stolicą w Bonn. Jego kanclerzem został Konrad Adenauer.

NRD

Niemiecka Republika Demokratyczna - stworzona miesiąc po RFN przez Stalina jako odpowiedź na RFN, ale była całkowicie kontrolowana przez ZSRR

Wojna koreańska

Wojna ZSRR (północ) i USA (południe) o Koreę. Nie doszły do zgody i stworzono Koreańską Republikę Demokratyczną (Północna) i Republikę Korei (Południowa). W 1950 północna atakuje południową więc USA i ZSRR znowu zaczęły walczyć, walka skończyła się w 1953

imperializm

polityka państwa dążąca do osłabienia innych państw i zwiększenia własnej potęgi

repatriacja

przesiedlanie mieszkańców dawnych Kresów na nowo przyłączone ziemie polskie.

reforma rolna

dzielenie dużych prywatnych majątków rolnych w Polsce przez sowietów na mniejsze i dawanie ich chłopom.

nacjonalizacja

upaństwowienie zakładów przemysłowych

TRJN

Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej - 1945, były Rząd Tymczasowy. Premier - Edward Osóbka-Morawski, wicepremier - Stanisław Mikołajczyk i Władysław Gomułka.

Bolesław Bierut

człowiek Stalina, przywódca Krajowej Rady Narodowej

MBP

Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego - aparat represji terroru, tworzy areszty, więzienia i obozy

MO

Milicja Obywatelska

proces szesnastu

uprowadzenie, skazanie i więzienie lub zabicie 16 byłych przywódców Polskiego Państwa Podziemnego

Ludowe Wojsko Polskie

nieoficjalna nazwa polskiego wojska kontrolowanego przez władze komunistyczne

obława augustowska

zatrzymanie kilka tysięcy osób podejrzanych o wrogość wobec komunizmu. 600 osób wywieziono i zamordowano

referendum w czerwcu 1946

referendum przez komunistyczne władze, które miało sprawdzić jak bardzo uległe jest polskie społeczeństwo, ale wyniki nie odpowiadały komunistom i zostały sfałszowane. Jedynie wyniki z Krakowa wyciekły.

wybory

styczeń 1947, były oczywiście sfałszowane, wygrał Bolesław Bierut

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

grudzień 1948, połączenie PPS i PPR, partia uzależniona od ZSRR

amnestia

została ogłoszona dla byłych żółnierzy AK, BCH itp. Głosiła, że za ujawnienie się, wszelkie "winy" zostaną odpuszczone. Było to jednak kłamstwo i ci którzy się ujawnili zostawali skazani na więzienie lub śmierć.

Kardynał Stefan Wyszyński

(na bank będzie, bo pani kocha kościół) został prymasem Polski i sprzeciwiał się komunistom, którzy gnębili kościół. W 1953 został aresztowany i uwięziony

pisma wydawane za granicą przez Polaków (2)

"Kultura" Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego oraz Związek Harcerstwa Polskiego poza granicami Kraju

Rozgłośnia Polska Radia Wolna Europa

poska stacja radiowa poza granicami Polski

Hieronim Dekutowski

pseudonim "Zapora" jeden z dowódców podziemia niepodległościowego na Lubelszczyźnie

Zdzisław Broński

pseudonim "Uskok" jeden z dowódców podziemia niepodległościowego na Lubelszczyźnie

Józef Franczak

pseudonim "Laluś" ostatni zabity żołnierz Podziemia

Danuta Siedzikówna

pseudonim "Inka" sanitariuszka

Mieczysław Dziemieszkiwecz

pseudonim "Rój" jeden z ostatnich dowódców partyzanckich

Anatol Radziwonik

pseudonim "Olech" ostatni dowódca oddziałów niepodległościowych na ziemi nowogródzkiej

Konstanty Rokossowski

marszałek Polski

totalitaryzm

system polityczny, w którym władzę sprawuje tylko jedna partia, często używająca przemocy

ZMP

Związek Młodzieży Polskiej, organizacja mająca na celu indoktrynację dzieci

socrealizm

nurt w sztuce gloryfikujący i przedstawiający ludzi pracujących np. robotników

kolektywizacja

zmuszanie chłopów do tworzenia spółdzielni produkcyjnych

PRL

Polska Rzeczpospolita Ludowa, nowa nazwa państwa Polski stworzona w 1952 po uchwaleniu konstytucji

śmierć Stalina

marzec 1953, nastał wtedy czas odwilży - ludzie byli wypuszczani z łagrów i rehabilitowani. czyli uwalniani od niesłusznych zarzutów.

powstanie na Węgrzech

październik 1956. Antysowieckie powstanie, które krwawo stłumili Sowieci

Praska Wiosna

powstanie w 1968 Czechosłowacji, w której do władzy doszli antysowieccy komuniści chcący pozwolić na wolność słowa i złagodzić terror i komunizm. Wojska sowieckie zabiły przedstawicieli tego planu za wrogość i zdradę zmuszając do walki polskich żołnierzy