ok. 1200 r.p.n.e. podbijają państwo mykeńskie, przewqgę daje im znajomość żelaza; inwazja spowodowała upadek kultury, w X w.p.n.e. odrodzenie- przejęcie od Fenicjan pisma i zaadaptowanie go do greckiego.
VII-VI w. p.n.e. Przyczyny: arystokracja posiadała ziemię, odbieranie chłopom, wyjałowienie ziemi, napiecia spoleczne w miastach bogaci vs biedni, poszukiwanie surowców, szukanie nowych rynków zbytu.
Spartiaci - potomkowie Dorów-mieli pełnie praw, homoioi - równi. Heloci - niewolni, przywiązani do ziemi, z podbitych ludów. Perjojkowie-nie mieli praw politycznych, ale zachowywali wolność osobistą, zajmowali się rzemiosłem.
rządy oligarchiczne, dwóch królów, dowodzacych wojskiem i pełniących funkcje sakralne (=monarchia; geruzja-rada starszych - 28 człon pięciu eforów, zgromadzenie ludowe- zwoływane przez eforów
reformy Solona: wykup przz państwo chłopów sprzedanych za granicę, zakaz pożyczek pod zastaw osoby dłużnika, podział na cztery grupy majątkowe - tylko pierwsza grupa mogła sprawować urzędy, reforma systemu miar i wag
reformy Kleistenesa: podział na 10 jednostek terytorialnych - obalenie znaczenia arystokracji rodowej, rada pieciuset - po 50 przedstawicieli z kazdej jednostki terytorialnej (fyli), sąd skorupkowy