geo hydeosfera

zasoby wody

96,5 procent to wody mórz i oceanów/3,5 procent to wody podziemne lodowce i lądolądy jeziora rzeki snieg/Wody słone to wody oceanow i morz slonych jezior i wody podziemne stanowia 97,5 procent calych wod/ wody słodkie(2/3 skupione w śniegu) to 2,5 procent

ewaporacja

parowanie wody z gleby

transpiracja

parowanie wody z roślin

infiltracja

wsiakanie wody w ziemie

retencja

zatrzymanie wody w jakims stanie np w sniegu

wlasciwosci wody

zmiana objętości wody wraz ze zmiana temperatury, zdolność rozpuszczania minerałów, wysoka pojemność cieplna

czynniki zasolenia wód

ilość opadow atmosferycznych, intensywność parowania, ilość słodkiej wody dostarczonej przez rzeki

zasolenie wód

srednie 35 promili, w srodku rownika 32 promile, 36 miedzy zwrotnikami przez duże parowanie i mała ilość opadow, od zwrotnikow do Biegunow maleje do 25 promili wynika to z duzego topnienia i duzych opadow, poniżej 400 m zasolenie jest stale i wynosi

zroznicowanie temperatury

srednia-17,4 najwyzsza na rownikach-24/30°c a najnizsza -1°c na biegunach, ponizej 1500 m jest stala i wynosi 0/4°c

fale przyboju

fale ktore powstaja na torach kołowych przez wiatr ktore wdzieraja sie na plażę a następnie z niej wycofują. sa zalezne od prędkości wiatru, kiedy juz wiatr ustajr fale zostaja na pewien czas i nazywa sie je falami swobodnymi

zjawisko El nino

występuje w strefie Około rownikowej, polega na zanimu upwelingu na zachodzie ameryki Południowej, utworzenie wyzu w Australii i nizu w ameryce Południowej przynoszac obfite opady

tsunami

powstają w wyniku podwodnych trzęsień ziemi ale tez wulkany tworzac fale powierzchniowe, ich wysokosc w miejscu powstania jest mała ale maja duza prędkość, kiedy dotrze do brzegu to wtedy wyhamowuje sie czolo i fale te maja kilkadziesiąt metrow

sejsze

wystepowanie naprzemienego obnizania i podnoszenia sie wody w przeciwleglych czesciach jeziora przyczynami tego jest zmiana prędkosci i kierunku wiatru i zmiany cisnienia atmosferycznego i wstrzasy sejsmiczne albo różnice temperatury, czas trwania zależy

upweling

wynoszenie sie zimnych wod głębinowych zawierajace substancje odżywcze, najinteligentniejsze zachodzi u wybrzeży zachodnich obu pol kul (upweling przybzezny) | upweling rownikowy rozsuwa powierzchniowa warstwe wody i umozliwia wypływanie wody z dolu

donweling

zjawisko cieplych wod Powierzchniowych ktore niesione pradami morskimi przemieszczaja sie ku wyzszym szerokosciom geograficznym gdzie ochladzaja sie i zwiekszaja swoja gestosc i opadaja na dno, proces ten zachodzi w strefach 50-60° na obu pół kulach

pływy kwadraturowe

rytm plywow wyznacza ksiezyc, plywy syzygijne wystepuja w nowiu i pelni i sa najsilniejsze, plywy kwadraturowe sa slabszd i wystepuja w 1 lub 3 kwadrze i sa slabsze, najwieksze plywy w zatoce fundy

rodzaj rzek

stale-stale zasilane przez caly rok(wisla, kongo, tamiza,)/okresowe(periodyczne)-wystepuja w porze deszczowej/epizodyczne-wystepuja sporadycznie tylko po duzych opadach deszczu

wezbrania i nizowki

wezbrania czyli duzy przeplyw i nizowki czyli niskie stany wód