Esej

Traktat z Maastricht

Zmiana nazwy na Unię Europejską; Ustanowienie 3 filarów Unii Europejskiej

Traktat amsterdamski

włączenie do traktatu acquis Schengen

Traktat lizboński

nadanie osobowości prawnej UE i przekształcenie jej w jednolitą organizację międzynarodową; odejście od struktury filarowej przyjętej w TUE; wprowadzenie procedury występowania z UE

Rada europejska

podejmowanie decyzji politycznych; rozwiązywanie konfliktów politycznych; podejmowanie decyzji w sprawie wdrażania wspólnych strategii

Rada UE

funkcja prawodawcza, koordynacja i budżetowa

Komisja Europejska

tworzenie aktów prawa wtórnego; zarządzanie budżetem

4 etapy integracji

Strefa wolnego handlu; Unia celna; Wspólny rynek; Unia ekonomiczna i monetarna

Korzyści z wprowadzenia unii walutowej

Spadek kosztów transakcyjnych związanych z wymianą walut i ryzykiem kursowym; Spadek stóp procentowych i lepszy dostęp do zasobów kapitału

Wspólna Polityka Rolnicza

Europejski Fundusz Rolniczy Gwarancji; Europejski Fundusz Rolny

NextGenerationEU

Plan Odbudowy - wsparcie gospodarek unijnych po pandemii COVID-19 poprzez transformację cyfrową, zieloną oraz modernizację infrastruktury.

Efekt kreacji handlu

wzrost handlu między członkami unii celnej lub wolnego handlu, dzięki zniesieniu barier celnych, co prowadzi do efektywniejszej alokacji zasobów.

Efekt wypierania handlu

zjawisko, gdy import z bardziej efektywnych krajów spoza unii zostaje zastąpiony przez mniej efektywny import z krajów członkowskich (mniej korzystny ekonomicznie skutek integracji)

Teoria Optymalnych Obszarów Walutowych

stworzona przez Roberta Mundella, zakłada, że wspólna waluta najlepiej funkcjonuje w regionach o wysokiej mobilności kapitału i siły roboczej oraz w zbliżonych strukturach gospodarczych.

Doświadczenia państw przyjmujących euro

kraje takie jak Litwa, Łotwa, Estonia wykazały pozytywne wyniki gospodarcze i niższą inflację, choć wyzwania pojawiają się przy różnicach w cyklach koniunkturalnych krajów strefy euro.

Strefa wolnego handlu

Likwidacja ceł i barier ilościowych w obrotach handlowych

Unia celna

Wspólna zewnętrzna taryfa celna i polityka handlowa

Wspólny rynek

Swobodny przepływ usług i czynników produkcji

Unia ekonomiczna i monetarna

Pełna koordynacja polityki gospodarczej i walutowej, ponadnarodowe instytucje

Pełna unia

Pełna koordynacja polityki wewnętrznej, zagranicznej i obronnej

Główne dochody UE

Bezpośrednie wkłady państw; Vat; Cła

Główne wydatki UE

Inteligentny wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu; Trwały wzrost; Bezpieczeństwo; Globalny wymiar Europy; Administracja

Wpływy do budżetu Polski z UE

246 miliardów Euro

Odpływy z budżetu Polski do UE

84 miliardy Euro z Polski

Struktura środków przyznanych Polsce

Polityka spójności 65%; WPR 31%; Instrument Łącząc Europę 1,5%; Pozostałe 2%

Ludność jednolitego rynku europejskiego

448 milionów

PKB jednolitego rynku europejskiego

17 miliardów euro

Kryteria konwergencji (Euro)

Niska względna inflacja; Brak nadmiernego deficytu; Stabilny kurs walutowy; Stabilne długoterminowe stopy procentowe

Zobowiązania Polski do przyjęcia Euro

Traktat z Maastricht; Kryteria kopenhaskie; Podpisanie traktatu akcesyjnego przez Polskę

Euro mogłoby pomóc w aktualnych wyzwaniach

Zielona transformacja; Kryzys mieszkaniowy; Rewolucja sztucznej inteligencji

Główne bariery dalszej integracji UE

Poczucie narodowości obywateli UE; historia konfliktów pomiędzy krajami

Polska integracja UE

Eksport Import głównie z krajami UE; Bardzo niskie odchylenia w cyklach koniunkturalnych

Poprawa jakości życia w Polsce przez 20 lat w UE

spadek bezrobocia; spadek nierówności; spadek zagrożenia ubóstwem

Wysoki wzrost Polski przez 20 lat w UE

udział PKB Polski w UE wzrósł; PKB wzrosło; wzrost PKB per capita

Główne benefity dla Polski z UE

dostęp do wspólnego rynku; dostęp do funduszy unijnych

Polska a rozwój innowacji

udział B+R w PKB - 1,5%; eksport high tech rośnie ale poniżej średniej

Polska a zielona transformacja

jeden z najniższych w UE udziałów samochodów elektrycznych; duży udział węgla w miksie energetycznym; znacznie powyżej średniej emisja gazów cieplarnianych

Podejście UE do zielonej transformacji

“kto produkuje ten płaci” poprzez system ETS, CBAM oraz poprzez regulacje i zakazy

Podejście USA do zielonej transformacji

projekt IRA w którym zawarte zostały wsparcia do transformacji - ulgi i dotacje w celu aktywizacji sektora prywatnego

Podejście Chin do zielonej transformacji

centralne planowanie; szczyt emisji w 2030 roku; Państwowe planowanie w ramach pięcioletnich planów; ogromne inwestycje w OZE

Wpływ Covid 19 na zieloną transformację

spadek bezpośrednich inwestycji zagranicznych; powstanie wielkiego funduszu pomocowego NextGenerationEU

Wpływ rolnictwa na klimat

rolnictwo odpowiada za 10% emisji w UE a prawie 70% z tego to sektor chowu zwierząt

Wsparcie zmiany w rolnictwie przez UE

Programy badań i innowacji: Horyzont, EFRR, Fundusz InvestEU

Transformacja energetyczna a Rosja

Szansa na odcięcie się od wpływów Rosji; Program RePowerEU, który właśnie na tym się skupił

Transformacja energetyczna a konkurencyjność UE

UE planuje szybciej niż USA i Chiny osiągnąć neutralność klimatyczną. Transformacja oparta o własne rozwiązania to szansa na wzrost konkurencyjności

Podejście UE do sztucznej inteligencji

Wprowadzanie AI act który reguluje fundamentalnie szkodliwe działania AI

Podejście USA do sztucznej inteligencji

Pozostawienie wolnej ręki sektorowi prywatnemu z założeniem że regulacje hamują innowacje.

Reakcja UE na kryzys zadłużeniowy krajów południa Europy

Pakiet pomocowy i pożyczki dla Grecji

Reakcja UE na kryzys 2008

wzmocnienie mechanizmu nadzoru nad polityką gospodarczą krajów członkowskich; utworzenie Unii Bankowej; stały mechanizm antykryzysowy w postaci EMS

UE a kryzys migracyjny

Funkcjonujący pakt migracyjny; Reforma która za dwa lata zobowiązuje wszystkie kraje do solidarności z krajami frontowymi

Reakcja UE na wojnę w Ukrainie

Sankcje gospodarcze i indywidualne; około 124 mld euro od UE i jej państw członkowskich; wsparcie wojskowe; szkolenia dla ukraińskich żołnierzy

Program RePowerEU

Program Unii Europejskiej mający na celu zmniejszenie zależności od importu energii z Rosji oraz przyspieszenie transformacji energetycznej poprzez rozwój odnawialnych źródeł energii i efektywność energetyczną

Program SURE

Tymczasowy instrument Unii Europejskiej wspierający państwa członkowskie w ochronie miejsc pracy w czasie pandemii COVID-19, oferujący finansowanie działań takich jak subsydiowanie wynagrodzeń.

Fundusz Spójności

Mechanizm finansowy Unii Europejskiej wspierający państwa członkowskie o niższym PKB na mieszkańca, mający na celu zmniejszenie dysproporcji między regionami i promowanie spójności gospodarczej,