enzymy

metabolizm

przemiany materii i energii zachodzące w żywych organizmach

katabolizm

reakcje rozkładu związków złożonych na substancje proste z uwolnieniem energii np. oddychanie wewnątrzkomórkowe

anabolizm

reakcje syntezy złożonych związków z substancji prostych zachodzące z pochłonięciem energii np. biosynteza białek, fotosynteza

energia aktywacji

minimalna energia jaką muszą posiadać substraty aby zaszła reakcja chemiczna

enzym

substancja umożliwiająca szybkie zachodzenie procesów chemicznych dzięki obniżeniu energii aktywacji

budowa enzymu

enzym składa się z: 1. części białkowej (apoenzym) 2. części niebiałkowej (koenzym lub grupa prostetyczna) Koenzym przyłączony, kiedy enzym jest aktywny. Grupa prostetyczna trwale związana z częścią białkową

klasyfikacja enzymów

oksydoreduktazy, transferazy, hydrolazy, liazy, izomerazy, ligazy

oksydoreduktazy

enzymy katalizujące reakcje utleniania i redukcji

transferazy

przenoszą pewne grupy chemiczne pomiędzy związkami

hydrolazy

katalizują rozpad (hydrolizę) wiązań chemicznych

liazy

rozbijają bez udziału wody wiązania typu: C-C, C-O, C-N, C-S

izomerazy

grupa enzymów, dzięki którym możliwe są wewnątrzcząsteczkowe przegrupowania, umożliwiające przejście substratu w odpowiedni izomer

ligazy

enzymy katalizujące wzajemne łączenie się dwóch cząsteczek, czyli syntezę nowych wiązań

centrum aktywne

miejsce na powierzchni białka, zwykle złożone z aminokwasów zawierających dużą liczbę wolnych grup funkcyjnych, za pomocą których dochodzi do połączenia się enzymu z substratem

model "klucza i zamka"

enzym i substraty są do siebie geometrycznie dopasowane w taki sposób, że idealnie pasują jeden do drugiego

model "indukowanego dopasowania"

centrum aktywne enzymu dopasowuje się do przyłączanego substratu (substratów)

czynniki wpływające na działanie enzymów

obecność inhibitorów, temperatura, pH środowiska, utrwalacze, stężenie reagujących składników

stała Michaelisa (Km)

takie stężenie substratu, przy którym szybkość katalizowanej reakcji osiąga połowę szybkości maksymalnej