EGZAMIN fitopatologia🍄 dzień 1

od jakich greckich słów wywodzi się fitopatologia?

phyton-roślina, patos-choroba, logos-nauka

czym jest fitopatologia?

jest to nauka o chorobach roślin

czym zajmuje się fitopatologia?

przyczynami, przebiegiem i skutkami chorób, a także opracowywaniem metod ochrony roślin przed chorobami

czym jest fitopatologia leśna?

nauką o chorobach drzew leśnych i biologicznym niszczeniu drewna

z jakich podręczników uczyłaś się do egzaminu?

fitopatologia leśna (K. Mańka), podstawy firopatologii (S. Kryczyński), nauka o chorobach roślin (Z. Borecki)

czym jest etiologia?

to dział fitopatologii zajmujący się czynnikami chorobotwórczymi, ich identyfikacją, opisywaniem i klasyfikowaniem

co rozumiemy przez etiologię choroby?

jej przyczynę

jak inaczej nazwiemy nieinfekcyjne czynniki chorobotwórcze?

nieożywione, nieorganiczne

czym są nieinfekcyjne czynniki chorobotwórcze?

istnieją w roślinie lub poza nią i działając na roślinę wywołują jej chorobę. Nie dokonują zakażenia i nie wchodzą z nią w biotroficzny kontakt

jakiej natury mogą być nieinfekcyjne czynniki chorobotwórcze?

genetycznej (bez znaczenia dla leśnictwa), środowiskowej

wymień abiotyczne (nieinfekcyjne) czynniki chorobotwórcze

niskie lub wysokie temperatury, deficyt lub nadmiar wody, niekorzystne odżywianie, niekorzystny odczyn gleby, zaburzenia atmosferyczne, zanieczyszczenia powietrza, uszkodzenia powodowane przez pestycydy

kiedy na skutek niskiej temperatury powstają uszkodzenia drzew leśnych?

spadek temperatury zgodny z porą roku, ale bardzo duży (pęknięcia mrozowe, uszkodzenia mrozowe korzeni), brak pokrywy śnieżnej przy ujemnych temperaturach (wymarzanie), spadek temperatury niezgodny z porą roku (przymrozki)

czym jest wysadzanie?

uszkodzenie będące skutkiem działania niskiej temperatury

jakie są rodzaje uszkodzeń na skutek działania wysokiej temperatury?

zgorzel słoneczna, zgorzelina kory, rysy słoneczne

skutki deficytu wody

susza, susza fizjologiczna

od czego zależy szkodliwość nadmiaru wody?

gatunku drzewa, charakteru wód powodziowych kub zalewowych, pory roku, czasu trwania

jakie są skutki nadmiaru składników pokarmowych?

wycofywanie się mikoryz, podatność na choroby, opóźnienie drewnienia pędów

wymień zaburzenia atmosferyczne

huragan, uderzenia piorunów, okiść, gradobicie

od czego zależą skutki niekorzystnego odczynu gleby?

wymagania rośliny, dostępność substancji mineralnych, uruchamianie toksycznych jonów glinu i żelaza

od czego zależą skutki zanieczyszczenia powietrza?

podatność gatunków drzew, stopnie porażenia drzew

jakie stopnie porażenia drzew wyróżniamy?

ostre, chroniczne, utajone

wymień reakcje fizjologiczne na zanieczyszczenia powietrza

degeneracja wosków kutykularnych u gatunków iglastych, destrukcja mechanizmu otwierania i zamykania szparek liściowych, degeneracja chloroplastów, zaburzenia w gospodarce enzymatycznej, wzrost predyspozycji chorobowej

wymień rodzaje pestycydów

herbicydy, insektycydy, fungicydy

rodzaje uszkodzeń przez pestycydy

odbarwienie nerwów liści, redukcja blaszek liściowych, odbarwienia i nekrozy na liścisch

wyjaśnij pojęcie pasożyt zewnętrzny

wnikają płytko (np. do komórek skórki) utworami służącymi do pobierania pokarmu.Np. mączniaki

wyjaśnij pojęcie pasożyty wewnętrzne (endopasożyty)

żyją wewnątrz roślin-w przestrzeniach międzykomórkowych.Np. rdze

wyjaśnij pojęcie endobionty

żyją wewnątrz komórek rośliny gospodarza (wszystkie wirusy, wiroidy, fitoplazmy)

wymień infekcyjne (biotyczne) czynniki chorobotwórcze

wirusy i wiroidy, bakterie (bakterie właściwe, fitoplazmy i spiroplazmy), grzyby i organizmy grzybopodobne, nicienie, rośliny kwiatowe

jaka jest wielkość wirusów?

12-2000 nm

jaka jest wielkość fitoplazm?

170-800 nm

jaka jest wielkość spiroplazm?

szerokość 100-200 nm, długość 3-5 (150) mikrometrów

jaka jest wielkość bakterii?

1-5 mikrometrów

jakie są typy cząstek wirusów roślin?

nitkowata, pałeczkowata, baciliokształtna, izometryczna

wymień choroby wirusowe drzew leśnych

mozaika topoli, zamieranie topoli, pstrość wiązu

czym są bakterie?

organizmami prokariotycznymi

jakie bakterie wyróżniamy?

bakterie właściwe (posiadają ścianę komórkową), fitoplazmy i spiroplazmy (nie posiadają ściany komórkowej)

czym są priony?

małe, proteinowe infekcyjne cząstki białka, pozbawione kwasów nukleinowych. Stwierdzono je w ogranizmach roślinnych. U ludzi powodują chorobe Creutzfelda-Jacoba

wymień wiroidy wykryte w Polsce

wrzecionowatości bulw ziemniaka, bliznowatości skórek jabłek, utajony wiroid chmielu, utajonej mozaki brzoskwiń

czym jest wiroza?

choroba rośliny powodowana przez wirusy

jakie są objawy chorób wirusowych?

zmiany zabarwienia (chlorozy, żółtaczki, mozaiki, pstrości), zaburzenia wzrostu (karłowatość, nitkowatość liści, miotlastości)

jak tworzone są nazwy gatunków wirusów?

od nazwy rośliny, na której wirusa opisano i charakterystcznych objawów, które powoduje

jaka jest naukowa nazwa wirusa?

anglojęzyczna, pisana kursywą, kończy się słowem, virus”

czym jest akronim?

literowy skrót nazwy witusa, składa się z pierwszych liter nazwy wirusa

w którym roku wykryto i nazwano fitoplazmy?

1967- wykryto w łyku, 1993- wprowadzono nazwę fitoplazmy

na czym polega odporność krzyżowa?

populacja grzyba nabywając odporność na jeden fungicyd jest jednocześnie odporna na inne środki z tej samej grupy lub o podobnym mechanizmie działania

jaką odporność grzybów na fungicydy wyróżniamy?

nietrwała(adaptacyjna), trwała, krzyżowa

jaki jest mechanizm działania fungicydów?

zakłócenie profesów energetycznych, zahamowanie biosyntezy(białek, kwasów nukleinowych, związków sterolowych), uszkodzenia struktury i funkcjonowania błony komórkowej

przyczyny dla których metoda hodowli odpornościowej ma organiczone zastosowanie w leśnictwie

długowieczność drzew, obcopylność drzew, względna krótkotrwałość użyteczności cech odporności

czym jest węgorek sosnowiec?

kwarantannowy, pólnocnoamerykański nicień powodujący chorobę więdnięcia sosny

na jakich drzewach występuje węgorek sosnowiec?

sosna, modrzew, świerk, jodła, daglezja, cyprysik, cedr, choina

czy choroba więdnięcia (węgorek sosnowiec) atakuje wszystkie rodzaje sosen?

Nie, choroba pojawia się na niektórych gatunkach sosen- pinus sylvestris, pinus nigra

jakie gatunki sosen są odporne na działanie węgorka sosnowca?

amerykańskie gatunki sosny

co jest wektorem węgorka sosnowca?

owady, szczególnie chrząszcz z rodzaju żerdzianka

jak wygląda cykl rozwojowy węgrka sosnowca?

gatunek ciepłolubny, termiczny próg rozwoju wynosi 9,5 stopnia. W temperaturze jego cykl rozwojowy trwa: 30st-3dni, 25st-4-5dni, 20st-6dni, 15st-12dni

jak szybko rozmnaża się węgorek sosnowiec?

w sprzyjających warunkach w ciągu dwóch tygodni z jednej samicy może rozwinąć się 260 tysięcy osobników

gdzie namnaża się węgorek sosnowiec?

w kanałach żywicznych

jakie są pierwsze objawy zakażenia węgorkiem sosnowym?

zmniejszenie wycieku żywicy i olejków eterycznych, żółknięcie i więdnięcie igieł, drzewa zamierają po upływie 30-90 dni

jaka jest historia choroby węgorka sosnowego?

XX wiek w Japonii, od 1999 występuje w Portugalii, od kikku lat w hiszpanii