CHIRURGIA

hipokalemia

niedobór potasu we krwi

hiperkalemia

nasmiar potasu we krwi

dopaminum hydrochloricum

regulacja nastroju, motywacji i koordynacji ruchowej, podwyzszenie cisnieni

traumatologia

chirurgia urazowa

repozycje

nastawienie złamanych kosci

artroskopia stawów

zabieg chirurgi urazowej polega na wprowadzeniu do stawu cienkiego endoskopu (tzw artroskop) za pomoca malego naciecia w celu zbadania. Np na stawie kolanowym. Wskazania: zwyrodnienia stawu, obecnosc ciala wolnego, infekcje i dolegliwosci bolowe,

PET

pozytywna tomografia emisyjna. To technika obrazowania medycznego, ktora ocenia funkcje metaboliczne tkanek. Polega na podaniu radioaktywnego znacznika, ktory jest sbsorbowany przez komorki o wysokim metabolizmue, takie jak komorki nowotworowe.

badanie przedmiotowe klatki piersiowej

OGLĄDANIE-palpacja-OPUKIWANIE- osłuchiwanie

badanie przedmiotowr brzucha

OGLĄDANIE-osłuchiwanie-OPUKIWANIE-palpacja

ME

masa erytrocytowa

endoproteza

wymiana stawu biodrowego sztuczny staw biodrowy

złamanie kosci

to przerwanie ciągłosci kosci, nastepujace na skutek urazu

chrząstka wzrostowa u dzieci

elastyczna tkanka chrzęstna, ktora znajduje się na koncach dlugich kosci, w miejscach gdzie rozwijaja sie stawy. tym roznia sie zlamania u dzieci i doroslych

rodzaje zlamań - 5

poprzeczne, podłużne, skośne, spiralne, złożone

złamania włoskowate

niewielkie pęknięcie w kosci, ktore czesto wydsepuje w wyniku nadmiernego obciazenia

złamanie awulsyjne

to oderwanie fragmentu kości w miejscu przyczepu mięśnia, ścięgna lub więzadła. Najczęściej dochodzi do niego w wyniku gwałtownych ruchów

złamanie zaklinowane

fragmenty kosci w wyniku urazu wchodzą w siebie tworząc tzw klin. Kość zachowuje swoją ciągłość, ale powiduje dolegliwiści bólowr i jest skrócona.

złamanie patologiczne

na skutek osteoporozy, nowotworów. Kosc jest oslabiona z powodu stanu chorobiwego

złamanie zielonej gałązki

jedna strona kosci peka lub wygina sie. Wystepuje u dzieci

Etapy zrastania sie kosci

Krwiak, tworzenie sie kostniny, tworzenie sie kostniny teardej, przebudowa kości

druty kirschnera

stosowane do leczenia zlamań, stabilizują kosci

popręg webera

Popręg Webera jest specjalistycznym urządzeniem, które stabilizuje i wspomaga gojenie złamań kości. Zbudowany jest z dwóch drutów Kirschnera i stalowego drutu

rodzaje ortez

elastyczne, półsztywne, stywne

test INR i APTT

badania laboratoryjne, oceniające krzepnięcie krwi

KOLONOSKOPIA przeciwskaznia

?

KOLONISKOPIA wskazania

objawy raka jelita grubego, anemia o niewyjaśnionej przyczynie, podejrzenie wrzodziejącego zapalenia jelita grubego lub choroby Leśniowskiego i. Crohna, podejrzenie polipow, biegunka, utrata masy ciała,

Koloniskopia definicja

endoskopowe badanie odbytnicy i okrężnicy.

KOLONISKOPIA przygotowanie do badania

całkowite oczyszczenie jelita z resztek pokarmowych i stolca. 24 h dieta płynna bezpestkowa. Pacjent wypija płyn w 2 podzielonych dawkach: dzień przed badaniem w gidzinach popołudniowych oraz w kolejnym dniu do 2 h przed badaniem. fortrans

GASTROSKOPIA definicja

To endoskopowe badanie górnego odcinka przewodu pokarmowego. Badane narządy: przełyk, żołądek, opuszka, część zstępującej dwunastnicy.

GASTROSKOPIA wskazania

ból w nadbrzuszu i podejrzenie choroby wrzodowej, podejrzenie nowotworu, objawy krwawienia z gornego odcinka przewodu pokarmowego, celiaka, usuwanie cial obcych

GASTROSKOPIA przeciwskazania

?

GASTRISKOPIA przygotiwanie do badania

pacjent na czczo przez 6 godzin po odtatnim lekkim posiłku. Pacjent moze spozywac płyny do 2 godzin przed badaniem

EZOFAGOSKOPIA

gastroskopia przełyku.

BADANIA DIAGNOSTYCZNE - uklad oddechowy

RTG, TK, PET, Spirometria, spirometria z próbą rozkurczową, 6minutowy test chodu, bronchoskopia, RM, biopsja płuca, torakoskopia, wideotorakoskopia, torakotomia, usg, mediastinoskopia, EBUS

kauszyk

zestaw do pobierania probek kału

ZESTAW DO SZYCIA

1 nozyczki proste o dł 11,5 cm, 1 pęseta o dł 12 cm, 1 igłotrzymacz o dł 12 cm, 1 serweta z otworem O 7cm, 60x50 cm, 5 tumferów z gazy wielkosci śliwki, 5 kompresow z włókniny 7,5x7,5 cm, znieczulenie, igla do pobrania i igla do podania, strzykawka

Znieczulenie

odwracalne zniesienie czucia bolu w calym ciele lub w okreslonej jego czesci przy uzyciu metod farmakologicznych i fizycznych

RODZAJE ZNIECZULEŃ

miejscowe, ogólne, zrwnątrzoponowe, podpajęczynówkowe, krótkie dozylne

odmrożenie

to miejscowe uszkodzenie tkanek spowodowane długotrwałym działaniem niskiej temperatury, zwykle ponizej 0 • Najczesciej dityczy palcow stop, rak, nosa, uszu i policzkow

STOPNIE ODMROZENIA

sa 4 stopnie odmrozenia od zaczerwienienia, pęcherze do martwicy

Objawy krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego

smoliste stolce, krwawe wymioty, dodatni test na krew utajoną w kale, niedokrwistość, niedobor zelaza

ezofagaskopia wskazsnia

Trudnosci/ból w przelykaniu, zgaga, refluks, utrata masy ciala, fusowate wymioty, cialo obce, podejrzenie nowotworu

tupfery

jałowe lub niejałowe gaziki

Bronchoskopia

Bronchoskopia to procedura medyczna polegająca na wprowadzeniu cienkiego, elastycznego lub sztywnego wziernika (bronchoskopu) do dróg oddechowych – przez nos lub usta – w celu obejrzenia tchawicy i oskrzeli.

spirometria

Spirometria to nieinwazyjne badanie diagnostyczne oceniające wydolność układu oddechowego, a konkretnie objętość i przepływ powietrza w płucach. Wykonywana jest za pomocą urządzenia zwanego spirometrem.

Biopsja pluca

Biopsja płuca to procedura diagnostyczna polegająca na pobraniu próbki tkanki płucnej w celu zbadania jej pod mikroskopem. Umożliwia wykrycie lub potwierdzenie różnych chorób płuc, w tym nowotworów, infekcji, sarkoidozy czy zwłóknień.

torakoskopia

wprowadzeniu kamery i narzędzi operacyjnych do jamy opłucnej przez małe nacięcia w klatce piersiowej. Umożliwia oglądanie wnętrza klatki piersiowej i wykonywanie różnych zabiegów diagnostycznych lub leczniczych.

Odma płucna

to stan, w którym do jamy opłucnej (przestrzeni między płucem a ścianą klatki piersiowej) dostaje się powietrze. Powoduje to zapadnięcie się płuca po stronie odmy, co może prowadzić do duszności i bólu w klatce piersiowej.

mediastinoskopia

to inwazyjne badanie diagnostyczne, które pozwala na obejrzenie śródpiersia (przestrzeni między płucami) i pobranie wycinków węzłów chłonnych lub innych tkanek do badania histopatologicznego.

EBUS

pozwala na zobrazowanie oskrzeli, a także położonych blisko drzewa oskrzelowego struktur. Sonda bronchofiberoskopowa jest także wyposażona w przystawkę do badania dopplerowskiego, a także niewielką igłę do badania biopsyjnego.

Skala ASA

skala ryzyka operacyjnego

Furisemid jak podajemy?

bez rozcieńczania

Pylargina-jak pidajemy

W rizcieńczeniu w 100ml NaCl 0,9%

i.m

domięśniowo

i.v.

dożylnie

p.o.

doustnie

ketonal- jak podajemy?

Rozcieńczyć w 100 ml NaCl

W czym rizpuszcza się Amoksuklaw?

W aqua, amoksiklav to antybiotyk o substancji czynnej amoksycylina. inne oreparaty o tej samej substancji czynnej: augumentin, taromentin

Wywiad z pacjentem - 1. Dane osobowe

• Imię i nazwisko • Data urodzenia • Adres zamieszkania • Numer telefonu kontaktowego • Osoba do kontaktu w nagłych przypadkach (imię, nazwisko, telefon, stopień pokrewieństwa)

Wywiad z pacjentem - 2. Główna dolegliwość

• Kiedy te objawy pojawiły się po raz pierwszy? • Jak opisałby/opisałaby Pan/Pani nasilenie dolegliwości w skali od 1 do 10? • Czy objawy nasilają się czy ustępują z czasem? • Co łagodzi objawy, a co je pogarsza?

Wywiad z pacjentem - 3. Historia obecnej choroby

• Jak dokładnie rozwinęły się objawy? • Czy próbował/a Pan/Pani jakichś leków lub metod samoleczenia? • Czy podobne objawy występowały w przeszłości? • Czy objawy wpływają na codzienne funkcjonowanie? W jaki sposób?

Wywiad z pacjentem - 4. Wywiad chotobowy

• Czy choruje Pan/Pani na choroby przewlekłe? Jakie? • Czy przebył/a Pan/Pani jakieś poważne choroby w przeszłości? • Czy był/a Pan/Pani hospitalizowany/a? Kiedy i z jakiego powodu? • Czy przeszedł/przeszła Pan/Pani jakieś operacje? Jakie i kiedy?

Wywiad z pacjentem - 5. Leki

• Jakie leki obecnie Pan/Pani przyjmuje (nazwa, dawka, częstotliwość)? • Czy przyjmuje Pan/Pani jakieś suplementy diety lub preparaty ziołowe? • Czy ma Pan/Pani alergię na jakieś leki? Jakie i jaka była reakcja?

Wywiad z pacjentem - 6. Wywiad rodzinny

• Czy w rodzinie występują choroby dziedziczne? • Czy ktoś z bliskiej rodziny chorował na choroby serca, nadciśnienie, cukrzycę, nowotwory, choroby psychiczne? • W jakim wieku są/byli rodzice? Jeśli nie żyją, jaka była przyczyna śmierci?

Wywiad z pacjentem - 7. Wywiad społeczny

• Jaki jest Pana/Pani zawód? Czy praca wiąże się z określonymi czynnikami ryzyka? • Czy pali Pan/Pani papierosy? Ile dziennie? Od jak dawna? • Czy spożywa Pan/Pani alkohol? W jakich ilościach i jak często? • Jak wygląda Pana/Pani typowa dieta? Sport?

Wywiad z pacjentem - 8. Układ krążenia

• Czy odczuwa Pan/Pani bóle w klatce piersiowej? • Czy występują kołatania serca? • Czy ma Pan/Pani obrzęki nóg? • Czy występuje duszność wysiłkowa lub spoczynkowa?

Wywiad z pacjentem - 9. Układ oddechowy

• Czy ma Pan/Pani kaszel? Jaki (suchy, wilgotny) i od jak dawna? • Czy odkrztusza Pan/Pani wydzielinę? Jakiego rodzaju? • Czy występują świsty lub trudności w oddychaniu?

Wywiad z pacjentem - 10. Układ pokarmowy

• Czy ma Pan/Pani problemy z apetytem? • Czy występują nudności, wymioty, zgaga? • Czy ma Pan/Pani problemy z wypróżnianiem? (zaparcia, biegunka) • Czy zauważył/a Pan/Pani krew w stolcu?

Wywiad z pacjentem - 11. Układ moczowy

• Czy występują problemy z oddawaniem moczu? (częstomocz, bolesne oddawanie moczu) • Czy zauważył/a Pan/Pani krew w moczu? • Czy występują dolegliwości bólowe w okolicy nerek?

Wywiad z pacjentem - 12. Układ nerwowy

• Czy występują bóle głowy? Jak często i o jakim charakterze? • Czy zdarzają się zawroty głowy lub omdlenia? • Czy zauważył/a Pan/Pani zaburzenia czucia lub drętwienie kończyn? • Czy występują problemy z pamięcią lub koncentracją?

Wywiad z pacjentem - 13. Układ endokrynny

• Czy zauważył/a Pan/Pani zmiany masy ciała w ostatnim czasie? • Czy odczuwa Pan/Pani nadmierną senność lub zmęczenie? • Czy występuje nadmierna potliwość? • Czy zauważył/a Pan/Pani zmiany w owłosieniu lub skórze?

Wywiad z pacjentem - 14. zdrowie psychiczne

• Jak ocenia Pan/Pani swój nastrój w ostatnim czasie? • Czy doświadcza Pan/Pani problemów ze snem? • Czy odczuwa Pan/Pani przewlekły stres? • Czy miał/a Pan/Pani myśli samobójcze?

Wywiad z pacjentem - 15. Pytania dla kobiet

• Czy miesiączki są regularne? • Liczba ciąż, porodów, poronień • Data ostatniego badania cytologicznego i mammografii • Czy stosuje Pani antykoncepcję? Jaką?

Wywiad z pacjentem

dane osobowe, główna dolegliwość, historia obecnej choroby, wywiad chorobowy, Leki, wywiad rodzinny, wywiad spoleczny, wszystkie uklady 6, zdrowie psychiczne, pytania dla kobiet

Przygotowanie pacjenta do zabiegu - dzień przed zabiegiem

prysznic w specjalnym środku myjącym, bez sztucznych i pomalowanych paznokci, bez metalowych rzeczy, rzeczy wartosciowe oddac di depozytu, zdjac aparaty zębowe, słuchowe, okulary itp, bez makijarzu, dlugie wlosy spiac, 8 GIDZIN PRZED ZABIEGIEM NACZCZO

Przygotowanie do zabiegu operacyjnego - w dniu zabiegu

golenie pola operacyjnego, zalozyc koszule operacyjną bezpośrednio przed zabiegiem, podac leki obnizajace lęk, oddać mocz, dostep do zyly obwodowej

stidor

Głośny, świszczący WDECH. Zazwyczaj wskazuje na zwężenie dróg oddechowych, co może być spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak obrzęk, infekcja, ciało obce lub inne problemy zdrowotne.

CTK / RR

ciśnienie tętnicze krwi

perfuzja obwodowa

odnosi się do przepływu krwi przez tkanki obwodowe ciała, szczególnie kończyny, skórę i narządy położone dalej od serca. Odzwierciedla efektywniść układu krążenia w dostarczaniu tlenu i skł odżywczych do komórek całego organizmu

cechy prawidłowej perfuzji obwodowej

• Różowy kolor skóry • Nawrót kapilarny poniżej 2 sekund • Dobrze wyczuwalne tętno obwodowe • Prawidłowe wypełnienie żył

Zaburzenia perfuzji obwodowej

• Bladością lub sinicą kończyn • Ochłodzeniem skóry (zimne kończyny) • Wydłużonym czasem nawrotu kapilarnego (>2 sekundy) • Słabo wyczuwalnym tętnem obwodowym • Obrzękami

Metody oceny perfuzji obwodowej

badanie nawrotu kapilarnego, ocena temperatury skóry, puloksymetria, pomiar przepływu laserowym przepływomierzem dopplerowskim czy termografia.​​​​​​​​​​​​​​​​

Badanie nawrotu kapilarnego

Nawrót kapilarny to test polegający na uciśnięciu opuszki palca i obserwacji powrotu koloru skóry. Prawidłowy czas to do 2 sekund – dłuższy może świadczyć o zaburzeniach krążenia, odeodnieniu, hipotermii

marnurkowa skóra

Marmurkowata skóra, zwana także sinością siatkowatą, to objaw zaburzeń naczyń krwionośnych. Wygląda jak siatka lub mozaika z fioletowych, czerwonych, lub sinoróżowych plam

Rana definicja

Rana to przerwanie ciągłości skóry, błon śluzowych lub głębiej położonych tkanek na skutek urazu mechanicznego, termicznego

Oparzenia definicja

Oparzenia to uszkodzenia tkanek wywołane działaniem wysokiej temperatury, chemikaliów, prądu lub promieniowania.

Odmrozenia definicja

lokalne uszkodzenie tkanek spowodowane ontensywnym miejsvowym dzialaniem zimna. Najbardziej narazone sa czesci dystalne.

Opatrywanie ran - algirytm

?

Zasady opatruwania ran glowy, twarzy i szyi

?

Zasady postepowania z ranami klatki piersiowej

?

Zasady postepowania z ranami jamy brzusznej

?

Amputacja urazowa

założyć opatrunek uciskowy na kikut, odszukać amputowaną część konczyny, zoopatrzyć jałowym opatrunkiem i włożyć do foliowej torebki, którą umieszczamy w pojemniku z zimną wodą. Opaskę uciskową zdejmuje lekarz.

flora przejściowa

drobnoustroje znajdujące sue na powierzchni skory, to drobnoustroje, które nie są z nami na stałe, lecz znajdują się na naszej skórze w wyniku kontaktu z zanieczyszczoną powierzchnią. Nie pozostają na skórze długo

rodzaje znieczuleń

?

znieczulenie podpajęczynowkowe

Znieczulenie podpajęczynówkowe polega na podaniu leku znieczulającego do przestrzeni podpajęczynówkowej w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Powoduje całkowitą utratę czucia i porażenie mięśni poniżej miejsca wkłucia, przy zachowanej świadomości pacjenta.

znieczulenie zewnątrzoponowe

Znieczulenie zewnątrzoponowe polega na podaniu środka znieczulającego do przestrzeni zewnątrzoponowej kręgosłupa, co blokuje przewodnictwo nerwowe w określonym obszarze ciała. Jest często stosowane w łagodzeniu bólu porodowego

Oparzenia stopnie

I stopnia – obejmuje tylko naskórek (zaczerwienienie, ból), II stopnia – sięga skóry właściwej (pęcherze, silny ból), III stopnia – obejmuje całą grubość skóry (martwica, brak czucia).

Rana- rodzaje

cięta, kłuta, szarpana, tłuczona, kąsana, postrzałowa

otarcie naskórka

powstaje najczesciej wskutek dzialania na skóre twardego, tepego narzedzia, upadku lub uderzenia o twarde chropowate podloze; uszkodzeniu ulega tylko powierzchowna warstwa skóry.

rana cięta

powstaje w nastepstwie dziatania ostrego narzedzia (nóz, szkto). Brzegi rany sa gladkie i równe, ranie towarzyszy zwykle obfite krwawienie, a wyplywajaca krew usuwa zanieczyszczenia, co zmniejsza ryzyko zakazenia.

rama kłuta

powstaje w wyniku zranienia ostrym dtugim przedmiotem (gwózdz, sztylet): krwawienie zewnetrzne jest zwykle niewielkie, glebokie rany moga spowodowac rozlegle uszkodzenia wewnetrzne z wystapieniem krwotoku wewnetrznego;

rana tłuczona

powstaje w wyniku uderzenia tepym narzedziem (kamien, mtotek); brzegi rany sa zgniecione i nierówne, krwawienie zewnetrzne jest skape, poniewaz naczynia krwionosne takze ulegaja zgnieceniu, co zwieksza ryzyko zakazenia.

rana szarpana

powstaje przy gwaltownym wyszarpnieciu wbitego zakrzywionego przedmiotu np. haka. Brzegi rany sa nierówne, poszarpane, w dnie rany widoczna jest poszarpana tkanka miesniowa i tluszczowa, czesto wystepuje ubytek skóry i glebszych tkanek.

rana kąsana

jest to rana zadana zebami ludzi lub zwierzat, wiaze sie z tym duze niebezpieczenstwo zakazenia ze wzgledu na bogata flore bakteryjna jamy ustnej;

rana postrzałowa

moze byé spowodowana przez pociski z broni palnej albo przez odtamki wybuchajacego pocisku.

rana płatowa

rana powstajaca wskutek ciecia (najczesciej) lub szarpania skóry, a czasami i gtebiej potozonych tkanek.

rana rąbana

rana ta powstaje w wyniku dzialania ciezkiego narzedzia o ostrej krawedzi (siekiera, tasak), godzacego z duza sita - prostopadle lub skosnie do krawedzi ciala. Ma charakter rany cietej, ale jest od niej wieksza i glebsza.

aseptyka

Postępowanie mające na celu zapobieganie zakażeniu tj. niedopuszczenie fi zainfekowania rany. Wszystko co bedzie sie stykac z raną, ma być jałowe czyli pozbawione bakterii, wirusow i grzybow.

antyseptyka

to stosowanie środków bakteriobójczych we wrotach mozliwego zakażenia na powierzchni cisla - skory, blony sluziwej, zranienia lub tez w polachchirurgicznie idslonietych

flora osiadła

Flora stała (fizjologiczna, osiadła) – stanowią ją drobnoustroje bytujące w głębi skóry i jej przydatkach, które nie są zagrożeniem dla zdrowego człowieka

ciało obce tkwiące w ranie - postepowanie

nie wyjmowac ciała obcego, wykonać opatrunek stabilizujący

odmrożenia stopnie

1- zaczerwienienie, obrzęk, ból 2+ skóra jasnofioletowa, pęcherze 3- skora trupioblada, bez czucia, martwica 4- uszk. miesni, sciegien i kosci