BIZ

Gospodarka rynkowa

To system ekonomiczny, w którym ludzie i przedsiębiorstwa dobrowolnie uczestniczą w działalności gospodarczej.

3 Filary gospodarki rynkowej

Własność prywatna, system cen kształtowany przez popyt i podaż, wolność gospodarcza

Własność prywatna

Prawo do posiadania majątku i swobodnego dysponowania nim

Popyt

zależność między ceną dobra a jego ilością, którą skłonni są kupić klienci

Podaż

zależność między ceną dobra, a jego ilością oferowaną na rynku przez sprzedawców

Wolność gospodarcza

swoboda podejmowania działalności gospodarczej przez każdego chętnego

3 Podmioty gospodarki rynkowej

przedsiębiorstwa, gospodarstwa domowe, państwo

Przedsiębiorstwa

podmioty prowadzące działalność gospodarczą

gospodarstwa domowe

osoby które mieszkają razem i gospodarują uzyskanymi dochodami

państwo

administracja oraz przedstawiciele władzy

Produkt krajowy brutto (PKB)

parametr, suma wartości towarów i usług wytworzonych przez gospodarkę kraju w ciągu konkretnego czasu np. roku

Inflacja

wzrost ogólnego poziomu cen towarów i usług

Budżet państwa

plan zawierający roczne zestawienie dochodów i wydatków państwa

VAT

podatek od towarów i usług

CIT

podatek dochodowy od osób prawnych

PIT

podatek dochodowy od osób fizycznych

Budżet obywatelski

Wydzielona część budżetu samorządu terytorialnego. Kwota ustalana jest odgórnie, mieszkańcy decydują jakie inicjatywy społeczne, kulturowe lub inwestycyjne będą realizowane.

Deficyt budżetowy

gdy wydatki państwa w danym roku są wyższe niż dochody

Dług publiczny

Gdy państwo nie ma kasy to bierze pożyczki

Nadwyżka budżetowa

wydatki państwa w danym roku są mniejsze niż dochody