Biologia medyczna łopatologia

Cykl Lityczny

wprowadzenie wirusa i zniszczenie komórki od razu

cykl lizogeniczny

wprowadzenie wirusa rozmnożenie się i późniejsze zniszczenie komórki

profilaktyka przed wirusami

szczepienia unikanie kontaktu z osobami zarażonymi - bezpieczne praktyki seksualne - higiena osobista

leczenie wirusów

głównie leczenie objawowe - dostepne są leki przeciwwirusowe - niektóe wirusty jak HIV, wymagają terpaii antywirusowej

Omów budowę komórki bakteryjnej

Błona komórkowa,ściana komórkowa, cytoplazma, nukleoid, plazmid, rzęski/pili

profilkatyka przed bakteriami

szczepienia - higiena osobista stosowanie antyseptyków - kontrola żywności

leczenie przeciw bakteriom

antybiotyki - leczenie wspomagające

10 przykładów znaczenia bakterii w przyrodzie

degradacja materii organicznej, cykle biogeochemiczne, sybioza, produkcja zywnosci, oczyszczenie sciekow, mikrobiologia przemyslowa, produkcja biogazu, bioremediacja

Opisz budowę komórki zwierzęcej – wymień organella występujące w komórkach zwierzęcych

błona komórkowa, cytoplazma, jądro komórkowe, rybosomy, siateczka śródplazmatyczna (szorstka z rybosomami), (gładka bez rybosomów), apart golgiego, lizosomy, peroksymosy, cytoszkielet, mitochondria

budowa i cechy błony komórkowej

budowa to podwójnej warstwy lipidowej, białka błonowe, białka integralne, białka powierchowne, węglowodany. Cechy elastyczna, spolaryzowana, asymetryczna

Opisz rodzaje transportu przez błonę komórkową

transport bierny zgodnie z gradientem bez przenośników lub zgodnie z gradientem z przenosnikami transport aktywny wbrew gradientowi wymaga ATP, endocytoza i egzocytoza transport cząsteczek do wnętrza lub zew za pomocą pęcherzyków

Opisz półpłynność błony komórkowej, wymień czynniki, które zmniejszają półpłynność

błona jest elastyczna, ale nie jest całkowicie płynna. Wszystkie składniki błony komórkowej poruszają się ruchem: rotacyjnym, koziołkowym, dyfuzyjnym. Zmniejsza się gdy: spada temperatura błona staje się sztywniejsza i zwieksza się stężenie cholesterolu

opisz polaryzację błony komórkowej

Błona komórkowa ma różne właściwości po obu stronach:

Cytosol

- miejsce reakcji biochemicznych - trsnport substancji - magaynowanie związków chemiczych - stabilizacja kształtu komórki część płynna cytoplazmy

cytoszkielet

cytoszkielet sieć włokien białkowych mikrotubule nadają kształt stabliność mikrofilamenty udział w ruchu komórki

Siateczka śródplazmatyczna szorstka (RER)

na swojej powierzchni ma rybosomy, bierze udział w syntezie białek, które są wydzielane, wbudowane w błony komórkowe lub transportowane do inncyh organelli. Szczególnie rozwinięta np. w komórkach druczołowych.

Siateczka śródplazmatyczna gładka (SER)

nie zawiera rybosomów, jest odpowiedzialna za synteze lipidów, detoksykacje substancji, magazynowanie jonów wapnia

Aparat Golgiego

zbudowany z serii spłaszczonych cystern połączonych ze sobą. Odpowiada za modyfikacje, pakowanie i trasnport białek i lipidów. Tworzy pęcherzyki trasnportowe, które przenoszą substancje do innych części komórki lub na zewnątrz.

Lizosomy

małe pęcherzyki o jednowarstwowej błonie, zawieające enzymy trawienne, które rozkładaja zużyte lub niepotrzebne substancje w komórce, a także bakterie i wirusy. Powstają w aparacie Golgiego. Biorą udział w autofagii

Peryksysomy

zawierają enzymy utelniające, które biorą udział w detoksykacji, np. rozkładają nadtlenek wodoru do wody i tlenu. Uczestniczą w metaboliźmie kwasów tłuszczowych

Wodniczki

głowne komórki roślinne, obecne równiez w komókach zwierzęcych tam role przechowywania wody, substancji odzywczych, produktów przemiany materii.

Opisz budowę i funkcje mitochondrium, opisz półautonomię tego organellum.

błona zew, błona wew, matrix, dna mitochondrialne funkcje produkcja energii ATP pomaga w metaboliźmie i regulacja śmierci komórki półautonomia posiada własne dna może się dzilić niezaleznie pełne fukncjonowanie podczas współpracy z DNA jądrowym

Scharakteryzuj trzy najczęściej występujące nowotwory w Polsce

Rak piersi - najczęstszy nowotwór wśród kobiet, wykrywany często podczas badań przesiewowych Rak płuc - często u osób palących Rak jelira grubego - często wystepuje u osoób po 50. roku życia, związany ze stylem życia i dietą

Podaj zarys zasad diagnostyki nowotworów

Badania obrazowe, Badania histopatologiczne, Markery nowotworowe, Badania molekularne

Podaj po trzy przykłady narządów, układów lub tkanek, które powstają z poszczególnych rodzajów listków zarodkowych

EKTODERMA - skóra, układ nerwowy, narządy zmysłów MEZODERMA - układ kostny, mięsniowy, krwionośny, moczowy ENDODERMA - układ pokarmowy, oddechowy, wątroba, trzustka

Opisz proces zapłodnienia, bruzdkowanie i gastrulację

Zapłodnienie - połączenie komórki jajowej z plemnikiem, prowadzące do powstania zygoty Bruzdkowanie - pierwsze podziały komórkowe zygoty, prowadzące do powstania moruli (kula komórek i później blastocysty

Opisz tkankę nerwową, podaj rodzaje komórek budującą ją i scharakteryzuj funkcje tych komórek

Rodzaje: Neurony - podstawowe komórki przewodzące impulsy nerwowe. Składają sie z ciała komórki, dendrytów i aksonu Komórki glejowe - wspierają, odzywiają, izolują i chronią neurony. Należą do nich: astrocyty, oligodendryty, komórki Schwanna.

Podaj cel zachodzenia podziałów komórkowych mitozy

Cel Mitozy - produkcja komórek identycznych z komórką macierzystą. Podział mitotyczny pozwala na wzrost, regegenracje i naprawe uszkodoznych tkanek.

Podaj cel zachodzenia podziałów komórkowych mejozy

Cel Mejozy - wytworzenie komórek rozrodczych (gamet); plemniki, komórki jajowe. Umożliwia rozmnażanie płciowe i wprowadza zmienność genetyczną poprzez rekombinacje i losowe rozdzielanie chromosomów