biologia

zwionzki hemiczne dziełom się na

zwionzki organiczne i nieorganiczne

zwionzki nie ograniczone to

woda i sole mineralne

zwionzki organiczne to

wenglowofany białka lipidy, kwasy nukleinowe

hirarhiczna budowa organizmu

pierwiastki, zwionzki hemiczne, komurki, tkanki, narzondy, układy natzondów, organizm

pirmiasrki w ciele dziełom się na

makroelementy w których som pierwiastki biogenne i mikroelementy

pierwiastki biogenne

tlen O wengiel C wodór H azot N fosfor P Siarka S

pozostałe makroelementy

Wapień Ca Magnez Mg Sodu Na potas K chlor Cl

mikroelementy

żelazo Fe miedź Cu Jod I Fluor F Kobalt Co

definicja wody

woda jest głównym zwionzkiem nieorganicznym wchodzącum w skład wszystkich o ganizmów żywych

właściwości wody

woda jest dobrym rozpuszczalnikiem, jej genstosc jest zależna od temperatury, AM duże napięcie powieszkniowe, ma wysokie ciepło parowania, ma duże ciepło wlaściwe

czym som wenglowodory

zwionzki organiczne zbudowane z węngla wodoru i tlenu

wenglowofany dziełom się na

curry proste, dwucukry, wielocukry

wionzania między wielo i dwu cukrami to

wiaonzania O- glikozydowe

najczęstszym cukier lonczonce się z innymi

glkoza

do wykrywania glukozy jaki srodek

odczynnik fehlinga 1 i 2

glukoza

podstawowyzrudlo energii whodzi w skład wielu wienkszyczh cukrów

cukry proste

glukoza fruktoza galaktoza deoksyryboza ryboza

dwucukry

maltoza laktoza sacahroza

wielocukry

Skrobia Gilkogen celuloza chityna

fruktoza

dodatkowe źródło energii dla komórek, zmienia się w glukozę jest w miodzie i owocach

galaktoza

składnik laktozy i wielocukrów źródło energi

deoksyryboza

składnik DNA

ryboza

składnik RNA

maltoza

produkt rozkładu skrobi jest w zbożu wykorzystywana do słodzenia i produkcji piwa

laktoza

składnik mleka ssakówzrodlo energi dla komorek. zrobiona z glukozy i galaktozy

sacharoza

transport cukrów wykorzystywany jako substancja slodząca jest pilonczenuem glukozy i fruktozy

skrobia

materiał zapasowy u roślin

Gilkogen

materiał zapasowy u zwierzont i grzybie. jest magazynowany w mienśniach człowieka i wykorzystywany podczas wysilko

Celuloza

Buduje ścianę komórkowym roslin

chituna

buduje ściany komórkowe grzybów oraz szkielet zewnętrzny stawonogow

'czym som bialka

białka som polimerami zbudowanymi z 20 rórznych rodzajów aminokwasów

budowa aminokwasu

atom węngla centralny, grupa karboksylowej(-COOH), grupa aminową(-NH2) i podstawnika

jak som polonczone aminokwasy w białkach

wiaonzania peptydowe powstaje przy polonczeniu woda

białka dzielimy na

proste i zlozone

co robi funkcja enzymatyczna

przyspiesza reakcje hemiczne w organizzmie

białka proste

som zbudowane wykończenie z aminokwasów. no histony kreatyna albuminy globuliny

białka złożone

zbudowane z aminokwasów i części nie bialkowej. np kolagen mioglobina hemoglobina fibrygogen

histony

funkcja strukturalna

kreatyna

funkcja strukturalna budujom włosy i paznokcje

pepsyna

pełni funkcja enzymatyczna w zolondku trawi bialka

kolagen

funkcja strukturalna buduje skórę ścięgnach i wienzadłach

hemoglobina

funkcja transportowa w krwi

globuliny

funkcja transportowa albo broni albo transportuje hormony

albuminy

funkcja transportowa transportu jom hormony leki witaminy

firbrynogeny

funkcja ochronna uczestniczy w krzepnięciu krwi

mioglobina

funkcja magazynujonca gromadzi tlen w mienśniach

inne funkcje bialek

regulujom pracę organizmu, odpowiadaniem za ruch, wykrywania. sygnały i przekazujom, zapas substancji odżywczych, przenoszone elektrony

koregalucja

proces polegający na łończeniu się czosteczek koloidu w większe struktury

denaturacja białka

to naruszenie jego struktury przestrzennej pod wpływem czynników fizycznych lub chemicznych

właściwości bialek

rozpiszcza się w roztwór koloidalny, ulegajom odwracalnej denaturacji, ulegajom denaturacji

czynniki fizyczne powodujoncych dwnaturacjr

wysoka temperatura, promieniowanie UV, promieniowanie rentgenowskie wysokie ciśnienie

czniki hemiczne pwodujonce denturacjie

stenżone kwasy i zasady, sole metali cienżkich np rtenci, alkochole

co używamy do wykrycia bialek

roztwór CuSO4 o stenzeniu 1procent i roztwór NaOH o stenzeniu10%

lipidy

należom do zwionzków organicznych zawieraiom wengiel wodór i tlen mogom też może ec azot lub fosfor

lipidy dzielimy na

proste i złożone lub stałe i ciekłe lub roślinne i zwierzence

lipidy proste

tłuszcze właściwe, woski

lipidy złożone

fosfolipidy, gilkopidy

do wykrywania lipidów

odczynnik Sudan III

schat budowy lupidduw prostych

alkochole+ kwasy tłuszczowe

kwasy tłuszcowe dziełom się na

nasycone i nie nasycone

kwasy tłuszcowe nienasycone som w

olej tłuszcze roslinne

kwasy tłuszczowe nasycone som w

maśle tłuszcze zwierzece

lipidy złożone schemat budowy

alkochole kwasy tłuszczowe + dodatkowe zwionzki

fosfolipidy składkom się z

hydrofilowej głowy i hydrofobowego ogonu

jako. role odgrywjom tłuszcze właściwe z lupidduw prostych

materiał zapasowy organizmów, tworzone warstwę podskórnom która pełni fiukcje trmoizolujonciom i robi ochronę mechanicznom

jakim rolę odgrywają. woski z lupidduw prostych

broniom je przed nadmiernym parowaniem wody tworzone nieprzemakalność powloke

funkcje lipidów złożonych fosfolipidy i glikolipidy

funkcja budulcową fhodzom w skład błon biologicznych konórek

Czym som DNA i RNA

polimery skladajoncw się z nukleotyduw

nukleotyd jest zbudowany z

zasady azotowej, pienciowenglowego cukru, reszty kwasu fosforowego V

nukleotydy połonczone son

wiaonzania mi fosfodiestrowymi między cukrem jednego nukleotyduw a resztom fosforanów on nastempnego

czym jest DNA

jest materiałem genetycznym organizmów oraz niektórych wirusów

inaczej nazwany DNA

nośnik informacji genetycznej

wiaonzania mienszy łańcuchami DNA (np. tyminom i adwninom

wiaonzania wodorowe

zasada komplementarności zasad

adenina łonczy się z tyminom dwoma wionzaniami wodorowymi a guanina z cytizynom 3 wionzaniami

co się zmienia w RNA

jest jedną Nic i zamiast tyminy jest uracyl

RNA dzieli się na

rRNA rybosomowy RNA, tRNA transportujoncy RNA, mRNA informacyjny RNA

funkcje DNA i RNA

DNA przechowywanie i przekazywanie informacji genetycznej a RNA udział w syntezie białek

alkochole w tłuszczach właściwych

glicerol

wiaonzania w lipidach miendsy glicerolem i kwasem tłuszczowym

wiaonzania estrowe