Biologia aaaaaaaaaaaaaa

Ewolucja Bilogiczna

Proces stopniowych i nieodwracalnych zmian grup organizmów

Rodzaje Dowodów Ewolucji

1. Bezpośrednie 2. Pośrednie

Bezpośrednie dowody ewolucji

Z obeserwachu zmian u współcześnie żyjących organizmów(Skamieniałości, Formy Pośrednie, Żywe Skiamieniałości)

Główny mechanizm ewolucji zdaniem Karola Darwina

Dobór Naturalny

Lamarkizm

Autor teorii błędnie zakładał że dziedziczeniu podlegają cechy uzyskane w życiu.

Teoria Darwina

Zgodnie z nią, ewolucja jest możliwa dzięki zmienności organizmów. Głównym mechanizmem jest dobór naturalny oparty na konkurencji między organizmami(walka o byt).

Syntetyczna teoria ewolucji

koncepcja doboru naturalnego + zmienność genetyczna wynikająca z rekombinacji i mutacji. Dziedziczy się tylko cechy zapisane w genach.

Pośrednie dowody ewolucji

(Narządy szczątkowe, rozmieszczenie organizmów na kuli ziemskiej, jedność budowy i funkcjonowania, narządy homologiczne i narządy analogiczne)

Narząd szczątkowy

taki, który uległ uwstecznieniu u współcześnie żyjących organizmów(kośc ogonowa człowieka)

Cechy atawistyczne

Cechy nietypowe, występujące tylko u niektórych osobników, ale charakterystyczne dla przodków(np abrdzo silne owłosienie ciała)

Dywergencja - ewolucja rozbieżna

Organizmy o wspólnym pochodzeniu róznią się, ale ich plan budowy ma cechy wspólne. takie podobieństwa nazywamy homologami. (np niektore konczyny ssaków)

Narząd Homologiczny

narządy o wspólnym pochodzeniu(dywergencja) (np niektore konczyny ssaków)

Konwergencja - ewolucja zbieżna

Organizmy żyjące w podobnych środowiskach wykształcają podobne przystosowania(analogi) (np skrzydła ptaków i owadów)

Narząd Analogiczny

Narządy odpowiadające sobie wyglądem ale o różnym pochodzeniu (np skrzydła ptaków i owadów)

Filogeneza

Rozwój rodowy organizmów, jej przebieg ustala się na podstawie dowodów ewolucji

Dobór(selekcja) Naturalny

mechanizm w którym największe szanse na przeżycuei wydanie na świat potomstwa ma najlepiej przystosowany do określonych warunków środowiska osobnik. (np żółwie)

Rodzaje doboru

1. Naturalny 2. Szutczny

Dobór Sztuczny

O selekcji decyduje człowiek, do rozrodu są wybrane osobniki o cechach korzystnych dlaczłowieka, proces ten jest zaplanowany(np. rożne rasy psów)

Zmienność

różnice osobników należacych do jednego gatunku

Zmienność Genetyczna

wynika z mutacji i rekombinacji w czasie tworzenia sie gamet i łączenia się ich podczas rozmnażania płciowego (pozwala to do przystosowania do środowiska)

Walka o byt

(w obrebie jednego jak i różnych gatunków) Organizmy konkurują ze sobą o ograniczone zasoby środowiska takie jak pożywienie czy schronienie

Cechy adaptacyjne

cechy korzystne w danych warunkach środowiska

Rodzaje doboru naturalnego

1. Stabilizujący 2. Kierunkowy 3. Różnicujący (4. Krewniaczy 5. Płciowy)

Dobór Stabilizujący

Prowdzi do utrwalenia cech pośrednich (np. masa noworodków człowieka)

Dobór Kierunkowy

Dobór Kierunkowy prowadzi do utrwalenia w populacji jednej skrajnej wartości cechy

Dobór Różnicujący

Prowadzi do wyeliminowania z populacji osobników o średniej wartości cechy

Dobór Krewniaczy

przynosi korzyść innym osobnikom nawret własnym kosztem (np pszczoły)

Dobór Płciowy

prowadzi do dymorfizmu płciowego(różnic w wyglądzie samców i samic) samce rywalizują ze sobą (np. ogon pawia pomaga mu zdobyc samice ale wyróżnia w otoczeniu)

Koewolucja

wspólna ewolucja dwuch gatunków powiązanych ze sobą zależnościami(np. drapieznicy i ofiary)

Gatunek

Grupa osobników zdolnych do krzyżowania się i wydawania płodnego potomstwa

Pula genowa

suma wszystkich możliwych alleli genów osobników danej populacji

Pula genowa gatunku

suma puli genowych wszystkich tworzących go populacji

Przyczyny zmian częstości występowania alleli w populacji

1. Mutacje 2. Migracje 3. Rozmnażanie Płciowe 4. Dryf Genetyczny 5. Dobór naturalny

Dryf Genetyczny

Przypadkowe zmiany częstości występowania alleli w puli genowej populacji. (np Efekt założyciela, Efekt wąskiego gardła)

Efekt załozyciela

Gdy grupa odłącza się od reszty populacji i zostaje odizolowana, to ma zawężona grupe alleli.

Efekt wąskiego gardła

Występuje gdy populacja zostaje dotknięta katastrofą

Specjacja

Proces powstawania nowego gatunku

Biogeneza

Procesy, które doprowadziły do powstania życia