Antyk zagadnienia + biblia

archetyp

pierwotny wzorzec Edyp – postać mityczna symbolizująca przewrotność losu

topos

powtarzający się motyw np. Hades - zaświaty

sacrum

sacrum - sfera świętości przeciwieństwo profanum

profanum

to co materialne ziemskie zwyczajne i codzienne

wyobrażenia o powstaniu świata według starożytnych greków

Świat według Greków powstał z Chaosu. Z tegoż wyłoniły się dwa bóstwa - Uranos i Gaja. Z tej pary prarodziców narodziły się kolejni bogowie oraz tytani.

syzyfowa praca

praca bezcelowa, bezsensowna, nie przynosząca żadnych efektów

pięta Achillesa

słaby punkt kogoś lub czegoś

mit o labdakidach plan wydarzeń

https://sciaga.pl/tekst/68829-69-mit_o_labdakidach_plan_wydarzen

mit o wojnie trojańskiej plan wydarzeń

https://www.bryk.pl/wypracowania/jezyk-polski/antyk-i-biblia/22038-plan-wydarzen-mitu-o-wojnie-trojanskiej. html

prometeizm

postawa etyczna, dla której ideałem moralnym jest dobrowolne podporządkowanie działań jednostki dobru ludzkości

Apollo

Był zazdrosny i zawistny, flecista atrybuty iść laurowy, lutnia, łuk i strzały

Hades

bóg surowy i budzący strach, ale przy tym bardzo sprawiedliwy atrybuty berło i klucze

Marsjasz

Marsjasz był sylenem (półczłowiekiem-półkoniem)

Syzyf

Syzyf był sprytny, podstępny, odważny, rozgadany wtaczał na górę wielki głaz bez końca

Demter

Demeter była kochającą i czułą matką Kory złoty sierp, kłos pszenicy, owoce oraz jagnię

Kora

nieodpowiedzialna, nieposłuszna, naiwna, łatwo ulegała pokusom, nieostrożna atrybuty mak, owoc granatu

Tezeusz

heros; tchórzliwy; rozsądny; zazdrosny atrybut maczuga

Ariadna

Podarowała Kłębek nici Tezeuszowi, którą rozwijał, chodząc po Labiryncie, ułatwił mu znalezienie drogi powrotne

Herakles

gwałtowny i szybko unosił się gniewem maczuga, skóra z lwa, kołczan wypełniony strzałami. 12 prac

Miłość orfeusza(muzyk) i eurydyki(hamadriada lub menada

Mit o Orfeuszu i Eurydyce jest przykładem bezgranicznej miłości i totalnego poświęcenia, na jakie zdobyć się może zakochana osoba. Jest tym samym zobrazowaniem powiedzenia, że miłość jest silniejsza niż śmierć

labirynt

tak nazywała się budowla w pałacu króla Minosa na Krecie, zbudowana przez Dedala dla Minotaura, syna Minosa o ludzkim ciele i głowie byka

fatum

los, ustalony z góry przez bogów przykład: labdakidzi

kraina zaświatów

hades Elizjum zwanym również jako Pola Elizejskie - kierowali się tam prawe dusze i żyły w wiecznym dobrze; Ereb - kierowały się tam dusze, które były pośrednie; Tartar - miejsce wiecznego cierpienia. Katami były bezlitosne demony zwane Eryniami.

matka

Jest to Gaja - Ziemia, istota, która dała życie światu. MATKA OPŁAKUJĄCA ŚMIERĆ DZIECI: Opłakuje dzieci Niobe, która za swą matczyną dumę i pychę została pozbawiona swoich czternaściorga dzieci przez dzieci Latony: Artemidę i Apollina.

władca

człowiek bez skazy, świetnie rządzący krajem, doskonały przywódca wojsk i człowiek niezwykle odważny i sprawiedliwy

katharsis

polega nie na uszlachetnianiu uczuć, lecz na ich wyładowaniu

Dionizje

attyckie święta w starożytnej Grecji na cześć Dionizosa, boga wina

Dytyramb

Dytyramb był w greckiej liryce chóralnej pieśnią pochwalną na cześć Dionizosa opisuje jego cierpienia

koryfeusz

przewodnik chóru w teatrze starogreckim

wyznaczniki tragedii

Zasada zachowania trzech jedności... Występowanie chóru. Na scenie występuje tylko 3 aktorów (bez chóru)... Charakterystyczna budowa dramatu (Prologos, Parodos, Epeisodion, Stasimon, Exodos).

chór rola

Rozwijał możliwości narracji, otwierał dramat na różne idee, potęgował napięcie bądź przeciwnie – uspokaja

zasada trzech jedności

trzech jedności klasycznych: czasu, miejsca i akcji Akcja dramatu trwa od rana do wieczora, wszystkie wydarzenia mają miejsce przed pałacem królewskim w Tebach

antygona bohater tragiczny

Tragizm Antygony polega na jej samotności w walce przeciw tyranii władcy, w obronie praw jednostki. Skazała się na śmierć, grzebiąc ciało brata

losy antygony ismeny hajmona kreona (tragizm)

Antygona musi wybierać pomiędzy prawami boskimi a ludzkimi Hajmon kocha Antygonę i pragnie ją ocalićKreon, nie chce wysłuchać racji innych osób, Ismena nie zdecydowała, zawsze będzie cierpiała,

Kreon jako ojciec i władca

Kreon jest stanowczy, władca Teb jest despotą i nie uznaje sprzeciwów swoich poddanych Kreon jest ojcem Hajmona – narzeczonego Antygony. W konflikcie Kreon oczekuje od syna, że ten wyrzeknie się uczuć do Antygony, że potępi jej czyn

Racje Antygony, Kreona, Hajmona

Antygona kierowała się w swoim życiu zasadami religijnymi Kreon: Polinejkes = wróg państwa, kreon = broni prawa państwowego kieruje się on uczuciami do Antygony

wędrówka

,Odyseja" Homera pokazuje motyw wędrówki w, pełnej krasie". Odyseusz zwany tułaczem wędruje po morzach i wyspach 10 lat... Homer opisuję jak dla Odyseusza wędrówka staje się czymś potrzebnym do życia, jego częścią

Hektor i achilles

Jest Achilles więc osobą nieopanowaną, mściwą i okrutną. Hektor jest osobą zdecydowanie bardziej opanowaną niż jego przeciwnik

Iliada jako epos

Iliada jako epos posiada następujące cechy: rozbudowana, wielowątkowa fabuła, mająca charakter epizodyczny

exegi monumentum

mimo że artysta umiera pamięć o nim pozostanie jako jego dzieła

non omnis moriar

Nie wszystek umrę Smierć ciała nie jest końcem