Afryka (info)

Cechy położenia Afryki:

*jest to zwarty kontynent; *słabo rozwinięta linia brzegowa - 30500km; *największy półwysep - Somalijski - Róg Afryki (Horn of Africa); *leży po obu stronach równika; *największa wyspa - Madagaskar; *niziny występują w strefie wodnej; *leży na 4 półkulach

Powierzchnia Afryki:

30mln km2

Konsekwencja rozciągłości południkowej Afryki:

1) Zmiana stref klimatycznych, formacja roślin, zwierząt, gleb; 2) Zmiana długości dnia i nocy

Konsekwencje rozciągłości równoleżnikowej Afryki:

1) Zmiana czasu miejscowego; 2) Linia brzegowa jest nierozwinięta (mały udział półwyspów i wysl w ogólnej powierzchni kontynentu)

Budowa geologiczna Afryki:

mało zróżnicowana, dominują platformy* i tarcze* prekambryjskie

Platforma -

fragment płyty kontynentalnej zbudowany z fundamentu składającego się ze skały Wapiennej, skały metamorficznej oraz pokrywy skał osadowych

Tarcza

to część platformy pozbawiona pokrywy skał osadowych

Przylądki Afryki:

*północny - Przylądek Ras al-Ghiran; *południe - Przylądek Igielny; *wschód - Przylądek Hafun; *zachód - Przylądek Almadi

Typy wybrzeży:

*klifowe - np. Wybrzeże Kości Słoniowej; *niskie (plażowe) - np. Wybrzeże Morza Śródziemnego, Libia, Egipt, Zatoka Gwinejsk; *koralowe - np. wybrzeże Morza Czerwonego, wybrzeże Madagaskaru

W Afryce przeważają WYŻYNY - 70% powierzchni położone jest na średniej wysokości 300-2000m n.p.m.

Średnia wysokości położenia kontynentu to 600m n.p.m... Pomiędzy wyżynami występują kotliny - KOTLINA KONGA.

Największym szczytem Afryki jest KILIMANDŻARO, który składa sję z trzech stożków:

Kibo, Mawenzi, Shira

Wulkany afrykańskie leżące w rowie tektonicznym:

Kenia, Ruwenzori, Kamerun, Neru

Czynniki kształtujące klimat Afryki:

*położenie po obu stronach równika; *wysokość nad poziomem morza; *prądy morskie (ciepłe i zimne)

Strefa klimatów równikowych i podrównikowych: a) Klimat wybitnie wilgotny:

*wysokie opady do 2000mm-opady zenitalne; *wysoka temperatura 22-28•C; *mała rozczna amplituda powietrza; *wilgotne lasy równikowe (dżungla) - występowanie epifitów, lian; *piętrowy układ roślinności

Strefa klimatów równikowych i podrównikowych: b) klimat podzwrotnikowy wilgotny:

*pora sucha i deszczowa; *las równikowy; *las parkowy; *sawanny

Strefa klimatów równikowych i podrównikowych: c) klimat podrównikowy suchy:

*pora sucha; *sawanna z pojedyńczymi drzewami akacji; *w dolinach rzek lasy galeriowe

Strefa klimatów zwrotnikowych suchych

*pustynia (25-30•C); *opady poniżej 250mm rocznie; *duże amplitudy temperatury; *występują oazy-miejsca, gdzie występują wody podziemne; *Pustynie:

Strefa klimatów podzwrotnikowych morskich (śródziemnomorski):

*ciepłe, suche lata; *łagodne, wilgotne zimy; *makia-na północy; *busz-na południu; *cisy; *dąb korkowy; *cedry

Wpływ prądów morskich na klimat:

a) zimny orąd Bengalski - pustynia Namib; b) ciepłe prądy - Mozambicki, Gwinejski, Agulhas - powstanie nizin, zwiększanie wilgotności opadów

Wody powierzchniowe Afryki:

*STAŁE (permanentne)-cały rok w korycie rzeki płynie woda; *OKRESOWE (periodyczne)-woda w korycie rzeki pojawia się w czasie deszczu zenitalnego-strefa równikowa sucha; *EPIZODYCZNE-suche dolinywau wypełniają się wodą raz na jakiś czas-strefa zwrotnikowa

Wadi -

suche koryto

Rasy główne na świecie: a) biała-jasny kolor skóry:

*Europa; *potomkowie europejczyków, zamieszkujące Amerykę Północną; *Arabowie, zamieszkujący Azje południowo-zachodnią i Afrykę Północną; *Indusi; *Żydzi

Rasy główne na świecie: b)żółta - brunatny kolor skóry, skośne oczy, płaska czaszka, uwydatnione kości policzkowe, niski wzrost:

*Środkowa i wschodnia Azja; *Eskimosi (Północna Ameryka, Kanada, Lablador); *Indianie (orli nos)

Rasy główne na świecie:

c) czarny kolor skóry, wełniaste oczy

LUDNIŚĆI AFRYKI- około 900mln. PRZYROST NATURALNY w Afryce jest największy i wynosi 24%•

ŚREDNIA GĘSTOŚĆ ZALUDNIENIA - 27 osób na km2

Przyczyny niedoludnienia Afryki:

*niewolnictwo; *długi okres kolonializmu; *niekorzystne warunki klimatyczne (pustynie); *niedorozwój gospodarczy (głód, choroby)

Rejony najczęściej zaludnione:

*rejony Morza Śródziemnego w Maroko, Algerii, Tunezji; *dolina i delta Nilu; *okolice jeziora Wiktorii; *Wyżyna Abisyńska; *południowo-wschodnia część kontynentu; *obszary nad Zatoką Gwinejską

Obszary najsłabiej zaludnione:

*pustynie i półpustynie (Sahara); *lasy równikowe (Kotlina Konga)

Rasy zamieszkujące Afrykę:

*rasa czarna-Pigmeje, ludy Bantu, Buszmeni i Hotentoci, Zulusi, Masajowie; *rasa biała-Arabowie-Tyaregowie, Berberowie, Afrykanerzy lub Burowie; *rasa żółta-Malgasze

Apartheid-

system polityczny panujący w Republice Południowej Afryki do połowy lat 90 XX wieku oparty na segregacji rasowej

Charakterystyka Egiptu:

*leży w dolinid i delcie Nilu, Półwyspie Synaj, Pustyni Arabskiej i Libijskiej; *znajduje się w północno-wschodniej części Afryki, częściowo również w Azji-nad Śródziemnym; *strefa zwrotnikowa i podzwrotnikowa; *stolicą jest Kair, duże miasta-Aleksandria,

Zasoby naturalne [Egiptu]:

ropa naftowa, gaz ziemny, rudy żelaza

Rolnictwo [Egiptu]:

uprawianje ryżu siewnego, trzciny cukrowej, pszenicy, kukurydzy

Godpodarka [Egiptu] ooarta jest

na EKSPORCIE ROOY NAFTOWEJ.

Charakterystyka Nigerii:

*leży nad Zatoką Gwinejską nad rzeką Niger; *w strefie równikowej-wybitnie wilgotnej, okresowo suchej; *uprawia się tam proso, kakaowiec, orzeszki ziemne, znajdują się złoża ropy naftowej, stolicą jest Abudża; *jest najbardziej zaludnionym krajem Afryki-

Charakterystyka RPA:

*najbardziej rozwinkęty kraj w Afryce; *najbardziej zasobny w surowce naturalne: złoto, diamenty, platynę; *znajduje się na południu Afryki nad Oceanem Indyjskim; *stolicą jest Pretoria; *główną religią jest chrześcijaństwi-ponad 70%; *uprawia się

Przyczyny konfliktów zbrojnych w Afryce - Zróżnicowanie etniczne

no. Ruanda i Burundi - Hutu (rolnicy) i Tutsi (pasterze), Nigeria

Przyczyny konfliktów zbrojnych w Afryce - Zdóżnicowanie religijne

Nigeria i Sudan - muzułmanie i chdześcijanie

Przyczyny konfliktów zbrojnych w Afryce - Walka o terytorium

np. Kenia-Somalia-Etiopia; Czad-Libia; Madoko i Mauretania o Saharę Zachodnią

Przyczyny konfliktów zbrojnych w Afryce - Dążenia separatystyczne (niepodległościowe)

np. Etiopia, Erytrea

Przyczyny konfliktów zbrojnych w Afryce - Ekonomiczne

*Nigeria - złoża ropy naftowej; *Somalia - wojna o pastwiska źródła wody między rodami