3. Procesy na stokach

denudacja

procesy skutkujące obniżaniem i wyrównywanie powierzchni Ziemi

denudacja obejmuje

✨wietrzenie ✨erozję ✨ruchy masowe ✨spłukiwanie

ruchy masowe

przemieszczanie skał w dół stoku pod wpływem siły ciężkości

rodzaje ruchów masowych

✨odpadanie ✨obrywanie ✨osuwanie ✨spełzywanie ✨spływanie

wspólne cechy dla odpadania i obrywania (4)

✨są to zjawiska nagłe ✨zachodzą Na stromych stokach ✨materiał skalny przemieszcza się w dół częściowo w powietrzu ✨materiał gromadzi się u podnóża stoku

odpadanie dotyczy... i zachodzi... a obrywanie... i zachodzi...

odpadanie dotyczy pojedynczych małych okruchów skalnych i zachodzi często a obrywanie dotyczy wielkich brył skalnych i zachodzi rzadko

Jak nazywają się stożki usypiskowe w Tatrach

piargi

osuwanie

szybkie zsunięcie się skał w dół stoku pod wpływem siły ciężkości

przyczyny osuwania (5)

✨intensywny długotrwały opad ✨roztopy śniegu ✨trzęsienie ziemi ✨podmycia stoku przez rzekę lub budowaną drogę ✨wycięcie lasu

spełzywanie

bardzo wolne zsuwanie się nasączonych wodą skał na stokach (zazwyczaj słabo nachylonych)

o spełzywaniu świadczą

✨wygięte pnie drzew ✨pochylone słupy i płoty ✨wygięte warstwy skalne

Jak nazywamy spełzywanie w klimacie zimnym a jak w gorącym i wilgotnym?

spełzywanie w klimacie zimnym to soliflukcja a w klimacie gorącym i wilgotnym cieczenie

spływanie

szybkie przemieszczanie się pod wpływem grawitacji luźnych skał silnie przepełnionych wodą na silnie nachylonych stokach

kiedy zachodzi spływanie

po intensywnych opadach

rodzaje spływów

✨błotny ✨gruzowy ✨błotno-gruzowy

ruchom masowym sprzyjają (min. 6)

✨duże nachylenie stoków ✨brak roślin Na Stoku ✨wietrzenie ✨intensywne opady ✨podmywanie stoku przez rzekę ✨naprzemianległe występujące skały przepuszczalne i nieprzepuszczalne ✨obciążenie stoków przez zabudowę

skutki ruchów masowych (5)

✨zmiana rzeźby terenu ✨niszczenie budynków i dróg ✨niszczenie upraw ✨ofiary w ludziach ✨zatarsowanie przepływu rzeki (jezioro osuwiskowe)

sposoby zapobiegania ruchom masowym (min. 5)

✨siatki ✨mury oporowe ✨gabiony ✨zalesianie stoków ✨drenaż ✨orka wzdłuż poziomic

spłukiwanie polega na

wymywanie luźnych ziaren zwietrzeliny lub gleby przez wodę opadową lub roztopową spływającą po stoku

Czy spłukiwanie należy do ruchów masowych?

nie

intensywność spłukiwania zależy od

✨szaty roślinnej ✨intensywności opadów ✨nachylenie stoków ✨rodzajów skał i gleby ✨działalności człowieka

Podaj trzy przykłady działalności człowieka nasilające spłukiwanie

✨orka w poprzek poziomic ✨wylesianie ✨wypalanie traw

gdzie i w efekcie jakiego procesu powstają wąwozy i parowy?

powstają słabo spoistych skałach (np. iły i lessy) w efekcie spłukiwania

wąwóz z czasem przekształca się w

parów