21

Budowa formułki

1. intentio 2. demonstratio. 3. condemnatio 4. adiudicatio

intentio

informuję o podstawie i treści żądania powoda

demonstratio

opisuje zdarzenie prawne będące podstawą skargi

condemnatio

upoważniała powoda do zasadzenia pozwanego na zadośćuczynienie temu żądaniu, w przeciwnym razie do uwolnienia pozwanego od tego obowiązku

adiudicatio

Tylko w skargach dzialowych- upoważniała sędziego do przeprowadzenia podziału współwłasności

praescriptio

żądanie na rzecz powoda, była klauzulą ograniczająca zadanie powoda dla ochrony przed konsumpcją całej skargi

exceptiones

na rzecz pozwanego

ekscepcja

odraczająca (dylatoryjna)- tylko na pewien czas odsuwająca żądanie powoda

ekscepcja umarzająca (peremptoryjna)

uniemożliwiała powodowi całkowicie i trwale skutecznie dochodzenie rozczenia

exceptio doli

zarzut procesowy podstępu

expectio doli generalie

zarzut procesowy podstępu w ogólności

exceptio doli specialis

gdy podstępu użyto przy dokonaniu konkretnej czynności prawnej

exceptio doli bonae fidei

podstęp przy skargach dobrej wiary

actio in personam

wynikały z zobowiązań

actiones in rem

wynikały z praw rzeczowych

skargi pretorskie

1. actiones in factum 2. actio utillis

actio in factum

powód nie opierał się na uprawnieniu cywilnym lecz jedynie na pewnym fakcie

actio utilis

Pretor udzielał skargi opartej na prawie cywilnym w ten sposób że odnosił ją poprzez analogie do przypadków pokrewnych

Podział skarg in personam

1. stricti iuris. 2. bonae fidei

actiones stricti iuris

samodzielność sędziego, który musiał się stosować do treści formułki była ograniczona. mogła być poszerzona przez umieszczenie w formułce skargi zarzutu podstępu

actiones bonae fidei

sędzia otrzymywał w intentio dodatkowe polecenie działania ex fide bona tj Zgoda z dobrą wiarą. powinien m.in. czuwać czy w sprawi3 nie wystąpił podstęp

cindictio (kondycja)

skarga cywilna stricti iuris służąca do dochodzenia rozczen z zobowiązań

actiones poenales

skargi z zobowiązań deliktowych

skargi reipersekutoryjne

skargi na odzyskanie odszkodowania

skargi penalne

skargi na zapłacenie kary pieniężnej

actiones populares

skargi w sprawach dotyczących ochrony interesów publicznych

ktokolwiek z ludu

quivis ex populo

skargi prejudycalne(o ustalenie)

Za pomocą których powód domagał się ustalenia istnienia pewnego stosunku prawnego lub faktu

actiones arbitrariae

umożliwiały pozwanemu uniknięcie zasadzenia na zapłatę sumy pieniężne