18.3 Prawoznawstwo - stosowanie prawa

typy stosowania prawa

1 sądowy 2 kierowniczy

sądowy typ stosowania prawa - 1

treść decyzji finalnej jest ŚCIŚLE wyznaczana przez normy PRAWA MATERIALNEGO - występują różne postacie luzu decyzyjnego, ale w zasadzie WYKLUCZONE jest SWOBODNE UZNANIE

sądowy typ stosowania prawa - 2

podmiot stosujący prawo jest NIEZAWISŁY, podlega tylko KONSTYTUCJI ORAZ USTAWOM, zaś sąd jest NIEZALEŻNY - nie podlega żadnym innym podmiotom w zakresie swego działania, tylko kolejna instancja może wpłynąć na treść decyzji

sądowy typ stosowania prawa - 3

podmiot stosujący prawo NIE JEST OSOBIŚCIE ZAINTERESOWANY treścią decyzji i jest BEZSTRONNY

kierowniczy typ stosowania prawa - 1

teść decyzji finalnej tylko w OGÓLNYCH ZARYSACH jest wyznaczana przez normy PRAWA MATERIALNEGO

kierowniczy typ stosowania prawa - 2

podmiot stosujący prawo to ZAZWYCZAJ ORGAN ADMINISTRACYJNY albo podobny, ów podmiot pozostaje w STOSUNKU ZALEŻNOŚCI od podmiotu HIERARCHICZNIE WYŻSZEGO w danej strukturze organizacyjnej

kierowniczy typ stosowania prawa - 3

podmiot stosujący prawo JEST ZAINTERESOWANY treścią decyzji

modele stosowania prawa

1 funkcjonalny 2 decyzyjny 3 informacyjny 4 sylogistyczny

model funkcjonalny

model stosowania prawa, uznaje stosowanie prawa za FORMĘ KONTROLI SPOŁECZNEJ, która jest dokonywana w określonych warunkach społecznych

model decyzyjny

model stosowania prawa, uznaje stosowanie prawa za PROCES PODEJMOWANIA DECYZJI, przy czym decyzja winna odpowiadać RACJONALNOŚCI - być efektem ustalonych norm, faktów, akceptowalnych ocen

model informacyjny

model stosowania prawa, uznaje stosowanie prawo za PROCES PRZETWARZANIA INFORMACJI - organ państwowy ujmowany jak układ, do którego docierają określone informacje dot. obow. norm oraz stanu faktycznego, a po przetworzeniu zmieniają się w decyzję

sylogistyczny model stosowania prawa

przyjmuje, że stosowanie prawa powinno mieć MECHANICZNY CHARAKTER - z przyjętych przesłanek, z których jedna jest gen. i abstr. normą prawną, a druga zdaniem stwierdzającym fatky, beznamiętny sędzia wysnuwa logiczny wniosek - rozstrzygnięcie sprawy

ideologia stosowania prawa

całokształt postulatów i ocen, które wskazują, w jaki sposób organ stosujący prawo powinien podejmować decyzje

rodzaje ideologii stosujących prawo

1 ideologia związanej decyzji sądowej 2 ideologia swobodnej decyzji 3 ideologia praworządnej i racjonalnej decyzji

ideologia związanej decyzji sądowej - 1

1 ukształtowana w XIX wiecznym państwie liberalnym, ujęta w pozytywizmie prawniczym 2 oparta na podziale władzy - wola obywateli odzwierciedlona w aktach parlamentu

ideologia związanej decyzji sądowej - 2

3 radykalne ODDZIELENIE aktów TWORZENIA prawa od aktów STOSOWANIA 4 decyzja sądowa ściśle WYZNACZONA PRZEZ NORMY PRAWNE - czynność o charakterze automatycznym

ideologia związanej decyzji sądowej - 3

5 system prawa ZAMKNIĘTY, ZUPEŁNY, NIESPRZECZNY 6 podstawowe wartości systemu - PEWNOŚĆ PRAWA, BEZPIECZEŃSTWO OBROTU, STAŁOŚĆ DECYZJI, SPRAWIEDLIWOŚĆ FORMALNA

ideologia swobodnej decyzji - 1

1 uzasadniona ANTYFORMALIZMEM I ANTYPOZYTYWIZMEM 2 normy prawne NIE PRZESĄDZAJĄ JEDNOZNACZNIE DECYZJI, tylko wskazują OGÓLNY KIERUNEK

ideologia swobodnej decyzji - 2

3 teksty prawne wymagają bardziej POSZUKIWANIA niż interpretacji prawa, a system zawiera wiele luk i niejasnych przepisów 4 decyzje sędziego są raczej TWÓRCZE niż odtwórcze i oparte na ocenach prawnych i innych źródłach niż ustawy

ideologia swobodnej decyzji - 3

5 obok prawa ustawowego istnieje PRAWO SĘDZIOWSKIE - rozmycie granicy TWORZENIE-STOSOWANIE prawa 6 podstawowe wartości - SPRAWIEDLIWOŚĆ MATERIALNA, SŁUSZNOŚĆ, DOBRO MORALNE

ideologia praworządnej i racjonalnej decyzji - 1

1 decyzja stosowania prawa powinna być praworządna - opierać się na ŚCIŚLE OBOWIĄZUJĄCEJ NORMIE PRAWNEJ 2 akty stosowania i tworzenia prawa WYRAŹNIE ODDZIELONE

ideologia praworządnej i racjonalnej decyzji - 2

3 wymóg racjonalności - decyzja powinna być uzasadniona NORMĄ PRAWNĄ, MATERIAŁEM DOWODOWYM oraz przyjętymi WARTOŚCIAMI i dyrektywami ROZUMOWANIA

ideologia praworządnej i racjonalnej decyzji - 3

4 wymóg legalizmu - podmioty stosujące prawo winny LEGITYMOWAĆ SIĘ w swej działalności wyraźną PODSTAWĄ KOMPETENCYJNĄ i nie powinny przekraczać wyznaczonych normatywnie granic

ideologia praworządnej i racjonalnej decyzji - 4

5 wartości - PRAWORZĄDNOŚĆ, LEGALIZM I wartości ogólne związane z DOKTRYNĄ PAŃSTWA PRAWNEGO