14. Przedstawicielstwo, pełnomocnictwo, prokura

działanie w cudzym imieniu

przedstawiciel dokonuje z jakąś osobą trzecią CP, która ma bezpośrednio wywrzeć skutek w sferze prawnej reprezentowanego

umocowanie - art 95 par 2

działanie przedstawiciela musi mieć umocowanie - przysługujące mu z mocy ustawy albo oświadczenia woli reprezentowanego - wtedy przedstawiciel działa skutecznie

skutek umocowanie przedstawiciela dla reprezentowanego

stan związania - nie może on zapobiec powstaniu w swojej sferze prawnej skutków CP dokonanej przez przedstawiciela w granicach przyznanych mu kompetencji

czego wymaga CP w cudzym imieniu, by była ważna

1 musi z jej treści wynikać, że jest dokonywana przez przedstawiciela 2 musi wskazywać osobę reprezentowanego

jakich CP może dotyczyć umocowanie?

w zasadzie każdej CP, chyba że ma ona ściśle osobisty charakter

posłaniec

tylko przenosi oświadczenie woli, nie musi mieć zdolności do CP ani rozumieć sensu OW

organ osoby prawnej

jego działanie traktujemy jak działanie całej osoby prawnej

zastępca pośredniu

dokonuje CP we własnym imieniu, ale na rachunek innej osoby - np komisant

osoba wykonująca czynnści faktyczne w czyimś zastępstwie

liczą się tak jakby dokonywał ich zastępowany - np dzierzyciel

podpisujący in blanco

wyraża zgodę na wypełnienie dokumentu przez inną osobę - ta jednak nie jest przedstawicielem, bo tresc zawiera OW osoby podpisującej

osoba upowazniona do odbioru oświadczeń woli

1 nie dokonuje sama OW 2 stosujemy odpowiednio przepisy o przedstawicielstwie

źródła umocowania

1 pełnomocnictwo 2 przedstawicielstwo ustawowe

źródło umocowania w pełnomocnictwie

jednostronne OW mocodawcy

źródło umocowania w przedstawicielstwie ustawowym

inne zdarzenie prawne niż CP osoby reprezentowanej

zdolność do CP a udzielenie pełnomocnictwa

wystarczy, że pełnomocnik ma ograniczoną zdolność do CP

forma udzielenia pełnomocnictwa

może być udzielone w dowolnej formie poza dwoma wyjątkami

forma udzielenia pełnomocnictwa - wyjątki

1 jeśli zawiera ono umocowanie do CP dla której pod sankcją nieważności przewidziano forme szczególną - udzielamy w tej samej formie 2 jeśli dla określonych rodzajów pełnomocnictw przepisy wskazują inną formę

ustanawianie dalszych pełnomocnictw (substytuty)

jest dopuszczalne jeżeli to wynika z: 1 treści pełnomocnictwa 2 z ustawy 3 ze stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa

działalnie substytuta

zawsze działa bezpośrednio w imieniu mocodawcy - nie jest pełnomocnikiem pełnomocnika - ta sama pozycja co pełnomocnik ustanowiony bezpośrednio przez mocodawcę

jakie CP mogą być przedmiotem pełnomocnictwa?

tylko te, których mocodawca może sam dokonać we własnym imieniu i które nie są ściśle osobiste

dopuszczalne typy pełnomocnictw

1 ogólne 2 rodzajowe 3 szczególne

pełnomocnictwo ogólne

dotyczy tylko czynności zwykłego zarządu

pełnomocnictwo rodzajowe

wskazuje jakąś kategorię CP do których jest umocowany pełnomocnik

pełnomocnictwo szczególne

dotyczy indywidualnie określonej CP - dopuszczalne wobec wszystich CP bez charakteru ściśle osobistego

mocodawca przy pełnomocnictwie szczególnym

1 decyduje o istnieniu i treści 2 jego OW podlega interpretacji z perspektywy osoby trzeciej - ponosi on ryzyko że jego OW zostanie źle zrozumiane

osoba czynna w lokalu przedsiębiorstwa do obsługi publiczności

w razie wątpliwości uważana za umocowaną do dokonywaniua CP zazwyczaj dokonywanych z osobami korzystającymi z usług przedsiebiorstwa - przedsiebiorca ponosi skutki bezwzględnie

osoba czynna w lokalu przedsiębiorstwa do obsługi publiczności - kiedy nie nastąpią typowe konsekwencje

kiedy z kontekstu sytuacji JEDNOZNACZNIE wynika że osoba obsługująca klientów nie występuje jako przedstawiciel przedsiębiorcy

powołanie kilku pełnomocników do poszczególnych czynności

każdy z nich może działać samodzielnie

powołanie kilku pełnomocników do poszczególnyc czynności łącznie

pełnomocnicy działają wspólnie, jednocześnie, a CP jest dokonana z chwila złożenia OW ostatniego z nich

czynność z samym sobą - kiedy nie można być pełnomocnikiem

1 A działa w swoim imieniu i równoczesnie reprezentuje B 2 A nie jest stroną CP, ale równoczesnie reprezentuje obie strony

wyjątki od zasady wyłączenia z roli pełnomocnika

1 brak możliwości naruszenia interesów mocodawcy z uwagi na naturę CP 2 zgoda mocodawcy

pełnomocnik rzekomy

osoba, która dokonuje CP w cudzym imieniu bez umocowania albo przekraczając jego granice

działanie pełnomocnika rzekomego - reguła podstawowa

działanie nie pociąga bezpośrednich skutków dla reprezentowanego - DUŻO ODSTĘPSTW

potwierdzenie umowy zawartej przez pełnomocnika rzekomego

jest nieważna, ale może zostać potwierdzona przez reprezentowanego - jest przewidziany termin na potwierdzenie, potem druga strona jest wolna

jednostronna CP rzekomego pełnomocnika

nieważne, chyba że druga strona wiedziała o braku umocowania a mimo to wyraziła swoją zgode na działanie - taką czynność może potwierdzić podmiot reprezentowany

brak potwierdzenia jednostronnej CP przez reprezentowanego

reprezentowany nie ponosi żadnych konsekwencji, a fałszywy pełnomocnik zobowiązany jest do zwrotu tego, co otrzymał od drugiej strony w wyniku zawacia umowy oraz do naprawy szkody drugiej strony

pełnomocnik rzekomy a dobra wiara

jeśli pełnomocnik dokona CP po wygasnięciu umocowania, to czynność jest ważna o ile druga strona nie wiedziała lub nie mogła się dowiedzieć o wygasnięciu umocowania

pełnomocnictwo - stosunek podstawowy

1 wyznacza tylko okmpetencję do działania w cudzym imieniu 2 nie rozstrzyga czy pełnomocnik jest zobowiązany do korzystania z umocowania

stosunek będący podstawą pełnomocnictwa

wyznacza cel pełnomocnictwa, jeśli go nie ma, to pełnomocnik nie jest zobowiązany do korzystania z umocowania względem nikogo

treść stosunku podstawowego a treść pełnomocnictwa

może się róznić, pełnomocnictwo może wskazywać kompetencje szerzej

przyczyny wygasnięcia pełnomocnictwa - wymień

1 okoliczności wskazane w treści 2 odwołania pełnomocnictwa 3 śmierć pełnomocnika lub mocodawcy 4 likwidacja osoby prawnej 5 zrzeczenie się pełnomocnictwa 6 utrata zdolności do CP przez pełnomocnika

odwołanie pełnomocnika

jednostronna CP która polega na złożeniu OW - wymóg zakomunikowania pełnomocnikowi - możliwe w każdym czasie i bez uzasadnienia

pełnomocnictwo nieodwołalne

mocodawca może się zrzec uprawnienia do odwołania pełnomocnictwa tylko z przyczyn uzasadnionych treścia stosunku prawnego-podstawy pełnomocnictwa

śmierć pełnomocnika lub mocodawcy

wygasza pełnomocnictwo, ale można zastrzec, że na jej wypadek nie ulega ono wygaśnięciu - wówczas w miejsce zmarłego wstępują spadkobiercy

zwrot dokumentu pełnomocnictwa

w razie wygasnięcia z jakiejkolwiek przyczyny pełnomocnik ma obowiązek zwrócić ten dokument - może tylko żądać poświadczonego odpisu z zaznaczeniem wygasnięcia

prokura

pełnomocnictwo przystosowane do działalności gospodarczej przedsiębiorstw - szeroki zakres działań prokurenta

kto może udzielic prokury?

wyłącznie przedsiębiorcy - wpisani do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej CEIDG albo do rejestru przedsiębiorców KRS

udzielenie prokury

jednostronna CP przedsiębiorcy w formie PISEMNEJ pod rygorem nieważności + zgłoszenie do rejestru przedsiębiorców + zgoda prokurenta

prokurent

tylko osoba fizyczna mająca pełną zdolność do CP - nie może przenieśc prokury na inne osoby

zakres prokury

odnosi się tylko do reprezentacji przedsiębiorcy - czyli stosunki wiążące go z innymi podmiotami w związku z prowadzeniem przedsiebiorstwa + reprezentacja procesowa i odbieranie OW do przedsiębiorcy

zakres prokury - wyłączenia

1 zbycie przedsiębiorstwa 2 oddanie go do czasowego korzystania 3 zbycie i obciążenie nieruchomości - chyba że prokurent dostanie pełnomocnictwo do dokonania tych CP

umocowanie prokurenta wobec osób trzecich

zakres umocowania nie może być ograniczony ze skutkiem wobec osób trzecich

prokura oddziałowa

mozna ograniczyc prokure do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziału przedsiebiorstwa, zamiast całości przedsiebiorstwa

kilku prokurentów ustanowionych oddzielnie

każdy działa samodzielnie - dokonuje CP w zakresie wskazanym w ustawie

kilku prokurentów ustanowionych łącznie

składają wspólne OW co do wszystkich lub określonych CP + wymóg zgłoszenia w rejestrze sposoby wykonywania prokury

prokura łączna nieprawidłowa

obejmuje umocowanie także albo wyłacznie do dokonywania czynności z członkiem zarządu lub wspólnikiem

sposoby wygaśnięcia prokury

1 odwołanie 2 wykreślenie z rejestru 3 ogłoszenie upadłości 4 otwarcie likwidacji 5 przekształcenie przedsiębiorcy 6 ustanowienie kuratora 7 śmierć prokurenta 8 zrzeczenie się prokury (jesli nie jest to zakazane z mocy stosunku z mocodawcą)