11.4 II Rzeczpospolita w latach 1926-1939

Czym była wywołana narastająca niechęć społeczeństwa do elit politycznych w połowie lat XX w RP?

Kryzys gospodarczy, niestabilność sceny politycznej, afery polityczne związane z korupcją, nieskuteczna polityka międzynarodowa.

Czym poparciem cieszył się Józef Piłsudski w przededniu przewrotu majowego?

Cieszył się szerokim poparciem wśród kombatantów oraz czynnych oficerów Wojska Polskiego.

Skąd się wzięła nazwa obozu politycznego Sanacja?

Sanacja oznacza odnowę moralną państwa.

Jaki był skutek uformowania się centrum prawicowego rządu, na czele którego po raz kolejny stanął Vincente Vitos w maju 1926 roku?

Na ulicach Warszawy doszło do zamieszek, a w stronę stolicy ruszyły oddziały lojalne wobec Piłsudskiego.

Podaj dokładną dniową datę rozpoczęcia się przewrotu majowego.

12 maja 1926.

Jakie znaczenie miał strajk kolejarzy podczas przewrotu majowego?

Uniemożliwił on przerzucenie do stolicy wsparcia wojsk lojalnych wobec władz państwowych.

Ile osób zginęło w walkach w Warszawie podczas Przewrotu Majowego?

350 osób.

Jak nazywał się urząd utworzony specjalnie dla Piłsudskiego przez Zgromadzenie Narodowe po przewrocie majowym i jakie ten urząd miał kompetencje?

Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych, który zapewniał kontrolę nad armią.

Podaj dokładną miesięczną datę przejęcia funkcji prezydenta przez Ignacego Mościckiego.

Czerwiec 1926.

Jaki był pierwszy krok we wprowadzaniu w Polsce autorytarnego systemu rządów?

Pierwszym krokiem w tym kierunku była nowela sierpniowa.

Jakie zmiany wprowadziła nowela sierpniowa?

Zmniejszyła rolę parlamentu i umacniała pozycję prezydenta, nadając mu prawo do rozwiązania parlamentu i wydawania rozporządzeń z mocą ustawy.

Jakie były cele polityczne po przewrocie majowym, oprócz sanacji?

Wzmocnienie władzy wykonawczej i poprawa położenia obywateli.

Co przyniosły utrzymujące się do 1939 r. rządy sanacji?

Zmniejszenie roli Sejmu i partii politycznych, ograniczenie praw obywatelskich, wymiana kadr w wojsku i administracji na osoby lojalne oraz rozwój kultu wodza.

Jak nazywał się parlamentarny blok, który skupiał zwolenników sanacji, utworzony w 1927 roku?

Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem (BBWR).

Czym był tzw. rząd pułkowników?

Sanacja, pomimo braku większości parlamentarnej, utworzyła własny gabinet ministrów złożony głównie z byłych oficerów legionowych.

Jaki był cel Związku Obrony Prawa i Wolności Ludu zawiązanego w 1929 roku i jaka była jego nazwa zwyczajowa?

Związek, nazywany zwyczajowo Centrolewem, miał na celu zahamowanie antydemokratycznych działań rządu.

Czym objawiało się zradykalizowanie działań sanacji w wyniku powstania Centrolewu i pogarszającej się sytuacji gospodarczej?

Mościcki rozwiązał parlament, aresztowano przywódców opozycji i skazano ich w tzw. procesie brzeskim. A w trakcie wyborów na dużą skalę stosowano fałszerstwa wyborcze.

Czym były tzw. cuda nad urną?

Były to prowadzone na masową skalę fałszerstwa wyborcze do wyborów w listopadzie 1930 roku.

Jaki był rezultat wyborów brzeskich?

BBWR zwyciężył i uzyskał większość parlamentarną.

Czym był obóz odosobnienia w Berezie Kartuskiej?

Był to faktycznie obóz polityczny dla więźniów, dla przeciwników politycznych sanacji.

Podaj dokładną dniową datę uchwalenia Konstytucji kwietniowej.

23 kwietnia 1935.

Jakie były najważniejsze postanowienia Konstytucji Kwietniowej?

Wprowadziła w Polsce system prezydencki, radykalnie poszerzając uprawnienia prezydenta i wprowadzając dyktaturę autorytarną oraz częściowo ograniczając prawa obywatelskie.

Podaj miesięczną datę śmierci Józefa Piłsudskiego.

Maj 1935.

Jak nazywały się główne, nieoficjalne obozy władzy w ramach sanacji po śmierci Piłsudskiego?

Grupa Zamek, Grupa Klonowa i Grupa Wierzbowa.

Czym była grupa Zamek, działająca w ramach sanacji, wokół kogo była skupiona i czym się zajmowała?

Była skupiona wokół prezydenta Mościckiego i zajmowała się przede wszystkim gospodarką państwową.

Czym była grupa Klonowa, działająca w ramach sanacji, wokół kogo była skupiona i czym się zajmowała?

Skupiona wokół marszałka Rydza-Śmigłego zajmowała się głównie modernizacją armii.

Czym była grupa Wierzbowa, działająca w ramach sanacji, wokół kogo była skupiona i czym się zajmowała?

Była złożona ze współpracowników Ministra Spraw Zagranicznych Józefa Becka. Zajmowała się polityką zewnętrzną.

Jak nazywał się blok, który powołano na miejsce rozwiązanego w 1935 r. BBWR-u i do jakich haseł się odwoływał?

Obóz Zjednoczenia Narodowego (OZON). Odwoływał się także do silnej tradycji narodowej i konserwatywnej.

Dlaczego zdelegalizowano Obóz Narodowo-Radykalny?

Ponieważ głosił on skrajny antysemityzm i dążył do przejęcia władzy.

Czym był tzw. Fort Morges?

Było to porozumienie stronnictw centrowych dążące do demokratyzacji życia politycznego w Polsce.

Czym była tzw. polityka równej odległości?

Starano się, aby stosunki z Moskwą i Berlinem były podobne i nie mogły stanowić pretekstu do ataku dla którejkolwiek ze stron.

W którym roku Rzeczpospolita zawarła pakt o nieagresji ze Związkiem Radzieckim?

1932.

W którym roku Rzeczpospolita zawarła polsko-niemiecką deklarację o niestosowaniu przemocy?

W 1934 roku.

Podaj miesięczną datę nawiązania stosunków dyplomatycznych z Litwą i jak do tego doszło?

W marcu 1938 r. na skutek ultimatum wystosowanego przez polskie władze nawiązano stosunki dyplomatyczne.

Podaj dokładną dniową datę zajęcia Zaolzia przez oddziały polskie.

2 października 1938.

Podaj miesięczną datę, kiedy Joachim von Ribbentrop, ambasador Niemiec, przedstawił polskiemu rządowi propozycję układu przedłużającego deklarację polsko-niemiecką do 25 lat.

24 października 1938.

Co żądali Niemcy w zamian za przedłużenie deklaracji o niestosowaniu przemocy?

Włączenia Wolnego Miasta Gdańska do Rzeszy, utworzenia tzw. korytarza i przystąpienia Polski do paktu antykominternowskiego.

Podaj dokładną miesięczną datę odrzucenia przez polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych niemieckich żądań w wystąpieniu w Sejmie.

5 maja 1939.

Podaj dokładną dniową datę podpisania paktu Ribbentrop-Mołotow.

23 sierpnia 1939.