1. Początki państwa polskiego

Znaczenie chrztu dla Polski

utworzenie biskupstwa misyjnego w Poznaniu - pojawienie się piśmiennych biskupów, dobre relacje z Czechami i cesarstwem niemieckim

Dagome iudex

Dokument poświadczający przekazanie państwa Piastów w ręce papieża przez Mieszka I z 990r

Panowanie Bolesława Chrobrego - najważniejsze daty

992 początek; 997 misja Wojciecha; 1000 zjazd Gnieźnieński; 1004-1018 wojny polsko-niemieckie; 1018 wyprawa kijowska; 1025 koronacja królewska

Misja Wojciecha (za Bolesława Chrobrego)

W 997r Wojciech wyruszył do Prus aby szerzyć chrześcijaństwo. Został tam zamordowany przez pogan a jego szczątki zostały sprowadzone do Polski przez Bolesława Chrobrego. Później wykorzystywano fakt ich znajdowania się w Polsce do osiągnięcia różnych celów

Definicja monarchii patrymonialnej

To ustrój w którym władca dziedziczy tereny państwa po ojcu (ojcowizna - patrimonium). Jest on wtedy jednocześnie wodzem wojska, prawodawcą, i sędzią - skupia w swoich rękach najwyższą władzę

Przyczyny kryzysu monarchii Piastów - od chłopstwa

zbyt wysokie podatki - niechęć do władzy i kościoła

Przyczyny kryzysu monarchii Piastów - od możnych

osłabienie znaczenia możnych poprzez wprowadzenie zasad dziedziczenia tronu przez co ich zły stosunek do władców

Przyczyny kryzysu monarchii Piastów - od strony dynastii

niechęć członków dynastii którzy nie mieli szansy na objęcie tronu (dziedziczność tronu - zasady)

Przyczyny kryzysu monarchii Piastów - zewnętrzne

wrogość od strony sąsiadów

Panowanie Kazimierza Odnowiciela - geneza walk wewnętrznych

W wyniku osłabienia władzy przez walki o tron wybuchło powstanie ludowe w momencie gdy państwo było pozbawione władcy (1038r). Bunt objął świectwo jak i duchowieństwo. Dodatkowo kraj najechał czeski Brzetysław. Łupiestwo. Władza została tylko na Mazowszu.

Panowanie Kazimierza Odnowiciela - pomoc sąsiadów

Dotąd wrodzy agresywnej polityce ekspansywnej Piastów sąsiedzi zaczęli obawiać się rozprzestrzenienia się buntu przeciwko chrześcijaństwu na ich kraje (w tym niezadowolony wzrostem znaczenia Czech) Henryk III. Wobec tego Kazimierz otrzymał wojska do walki

Panowanie Kazimierza Odnowiciela - przebieg odnawiania ziem

Siedziba - Kraków. Odzyskanie większości ziem. Odbudowa grodów. Zniknęła książęca drużyna. Wojowie w zamian za służbę dostawali ziemię. Budowa klasztorów do działań misyjnych i reaktywacja biskupstwa wrocławskiego.

Spór o inwestyturę

Bolesław Śmiały opowiedział się za papiestwem które z wdzięczności przywróciło arcybiskupstwo w Gnieźnie. Kolejną korzyścią była koronacja Śmiałego na króla przez papieża. Bolesław zyskał wysoką pozycją w Europie

Spór ze Stanisławem

Ok. 1070r doszło do konfliktu. Powodem były zapewne nieporozumienia między władcą a możnymi którzy obawiali się że królewska godność Bolesława ograniczy ich wpływy. Stanisław został zabity za zdradę ale lud nie zgodził się z tym i wygnał Bolesława (Węgry)

Zasada senioratu

Władzę sprawuje najstarszy przedstawiciel dynastii, względnie senior

Zasada pryncypatu

Najstarszy dziedzic sprawuje władzę zwierzchnią nad państwem

Dzielnica senioralna i podział ziem między synów Bolesława Krzywoustego

Dzielnica senioralna (Kraków) i Śląsk - Władysław II Wygnaniec; Wielkopolska - Mieszko III Stary; Mazowsze - Bolesław IV Kędzierzawy; Henryk Sandomierski - ziemia sandomierska