1 część Polski

stan wojenny

Prezydent na wniosek Rady ministrów, czas nieoznaczony

stan wyjątkowy

prezydent na wniosek rady ministrów na czas oznaczony nie dłuższy niż 90 dni (mozliwe jednokrotne przedłużenie za zgodą sejmu na 60 dni

stan klęski żywiołowej

Rada ministrów z własnej inicjatywy lub na wniosek wojewody na czas znaczony nie dłuższy niż 30 dni (możliwe przedłużenie za zgodą sejmu)

cechy konstytucji wyróżniające ją wśród innych źródeł prawa stanowionego

szczególna treść, forma i moc prawna

konstytucja

akt prawny o najwyższej pozycji w hierarchii, zwany też ustawą zasadniczą

funkcje konstytucji

1) prawna 2) polityczna 3) programowa 4) organizatorska 5) integracyjna 6) wychowawcza

konstytucja rp jest z

2 kwietnia 1997

zasady ustroju rp

1) demokratyczne państwo prawa 2) społeczna gospodarka rynkowa 3) trójpodział władzy 4) suwerenność wewnętrzna i zewnętrzna 5) państwo unitarne 6) republikańska forma rządu 7) pluralizm polityczny 8) suwerennosc narodu

zmianę konstytucji może zaproponować

1) 1/5 ustawowej liczby posłów 2) prezydent 3) senat

do uchwalenia nowej konstytucji wymagana jest

większość kwalifikowana co najmniej 2/3 glosow przy zachowaniu kworum 1/2 ustawowej liczby posłów

w senacie nowa konstytucja musi uzyskac

bezwzględna wiekszosc glosow przy kworum 1/2 ustawowej liczby senatorów i nie moze wnieść poprawek

referendum zatwierdzające zmiany konstytucji jesli dotyczy rozdziałów

1,2 i 12

z wnioskiem o zorganizowanie referendum zatwierdzającego zmiane konstytucji moze wystąpic

1) 1/5 ustawowej liczby posłów 2) prezydent 3) senat

referendum zatwierdzające musi sie odbyc w ciagu

60 dni od złożenia wniosku

ustawę o zmianie konstytucji prezydent musi podpisac w ciagu

21 dni i nie moze jej zawetować

nowelizacje konstytucji

1) 7 listopada 2006-wprowadzenie możliwości ekstradycji 2) 21 października 2009 o ograniczeniu praw wyborczych

ważność referendum ogólnokrajowego rozstrzyga

Sad Najwyższy

wynik referendum w sprawach o szczególnym znaczeniu dla pańswa jest wiążący jeśli

wzięło w nim udział wiecej niż 1/2 uprawnionych

referendum w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikacje umowy miedzynarodowej jest wiążące jesli

wzieła w nim udział więcej niż 1/2 uprawnionych

parlament polski ma model

dwuizbowości nierównorzędnej (dominacja sejmu nad senatem)

funkcje parlamentu

1) ustawodawcza 2) ustrojodawcza 3) kontrolna 4) kreacyjna 5) europejska

wybory do parlamentu zarządza

prezydent nie pózniej niż na 90 dni przed upływem 4 lat od rozpoczęcia kadencji parlamentu wyznaczając wybory na dzień wolny od pracy przypadający w ciagu 30 dni przed uplywem 4 lat od rozpoczęcia kadencji

zasady przeprowadzania wyborów określa

kodeks wyborczy z 5 stycznia 2011

czynne prawo wyborcze

+18

bierne prawo wyborcze do sejmu

+21

bierne prawo wyborcze do senatu

+30

najważniejszym organem powołanym do przeprowadzania wyborów jest

Państowa Komisja Wyborcza

Państwowa Komisja Wyborcza ogłasza wyniki w

dzienniku ustaw RP

podział mandatów wg metody

d’hondta

progi wyborcze

1) 5% komitety wyborcze 2) 8% koalicje komitetów wyborczych 3) 3% uprawni do otrzymania dotacji

w sejmie jest

460 posłów

w senacie jest

100 senatorów

zasady prawa wyborczego w polsce

1) powszechności 2) bezpośredniosci 3) równości 4) tajniści głosowania

w polsce parlamentarzysta dysponuje mandatem

wolnym-reprezentuje cały naród

immunitet materialny

nie moze byc pociagniety do odpowiedzialności za działania wchodzące bezpośrednio w zakres sprawowania ich funkcji parlamentarnych

immunitet formalny

ograniczenie odpowiedzialności prawnej

dieta poselska

zwrot kosztów za np podróze zwiazane z funkcją

większość zwykła

większość głosów za niż przeciw, wstrzymujące nie są brane pod uwagę. 1) uchwalenie ustawy 2) udzielenie wotum zaufania 3) senat uchwala poprawki do ustaw i odrzuca ustawy uchwalone przez sejm

większość bezwzględna

większość głosów za niż reszty sejm 1) powołuje i odwołuje marszałka i wicemarszałków 2) odrzuca poprawki i odrzucenie ustawy przez senat 3) udziela wotum zaufania w 1 i 2 kroku 4) powołuje i odwołuje organy panstowe senat wyraża zgode na referendum

kwalifikowana większość

-liczba okreslona ułamkiem zwykłym 1) uchwala większością 3/5 ustawe skierowaną przez prezydenta do ponownego rozpatrzenia 2) uchwala większością 2/3 przy 1/2 ustawę o zmianie komstytucji 3) sejm skraca swoją kadencję większością 2/3 ust liczby

więkość ustawowej liczby posłów

1) wyraża Radzie Ministrów konstruktywne wotum nieufności 2) wyraża wotum nieufności ministrom

klub parlamentarny

poselski +15 senacki +7

koło padlamentarne

+3

skrócenie kadencji parlamentu przez prezydenta

1) obligatoryjne (obowiązkowo)-w razie nieudzielenia rządowi wotum zaufania w tzw. 3 kroku 2) fakultaywne(nieobowiązkowo)-w razie nieprzedstawienia prezydentowi ustawy budżetowej do podpisania w ciagu 4 miesiecy od odnia przedłożenia sejmowi jej projektu

zgromadzenie narodowe zbiera się w celu

1) odebania przysiegi od nowo wybranego prezydenta 2) uznania trwałej niezdolności prezydenta do sprawowania urzędu 3) postawienia prezydenta w stan oskarżenia przed trybunałem stanu (moze wystąpić grupa 140 członków a do podjęcia uchwały większość 2/3

inicjatywę ustawodawczą posiada

1) prezydent 2) senat 3) rząd 4) grupa 100 tys obywateli 5) posłowie (15) 5)komisje sejmowe

tryb ustawodawcxy ustawy zwykłej

1) poslowie (+15 lub komisja), prezydent, senat, 100 tys obywateli, rada ministrów 2) senat ma 30 dni na rozpatrzenie 3) prezydent 21 dni na podpisanie zawetowanie albo skierowanie do TK

tryb ustawodawczy ustawy budżetowej

1) rada ministrów 2) senat ma 20 dni na rozpatrzenie nie moze jej odrzucic tylko wniesc poprawki 3) prezydent podpisuje w diagu 7 dni tez nie moze odrzucic

tryb pilny ustawy

1) rada ministrów 2) senat ma 14 dni na rozpatrzenie 3) prezydent ma 7 dni

w polsce model prezydentury

arbitrażowej

zasady wyboru prezydenta

wybory zarządza marszałej sejmu w drodze rozporządzenia nie pozniej niż 6 miesiecy przed koncem kadencji na okres przypadający od 100 do 75 dni przed komcem kadencji

bierne prawo wyborcze na prezydenta

+35 lat

kandydata na prezydenta moze zglosić

100 tys obywateli posiadajacych czynne prawo wyborcze

prerogatywy

akty urzędowe prezydenta niewymagające kontrasygnaty premiera

ministrowie działowi

kierują określonymi działami administracji rządowej

zmian w skladzie rządu dokonuje

prezydent

wniosek o wotum nieufności dla rządu moze zglosić grupa

46 posłów

administracja zespolona

komentanci, inspektorzy, kuratorzy

administracja niezespolona

dyrektorzy, szefowie, naczelnicy

wojewoda jest przedstawicielem

rady ministrów